مکان یابی مراکز اسکان موقت پس از سانحه با بکارگیری فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: منطقه 2 شهر تهران)

یکی از مهم ترین مسایلی که همواره مورد توجه سازمان های مسیول در مدیریت خطرپذیری و بحران قرار دارد، انتخاب مکانی مناسب جهت اسکان موقت جمعیت آسیب دیده از سوانح می باشد. در ایران مکان یابی برای اسکان، پس از بروز سوانح، می تواند به شکل بهتری انجام پذیرد. بدیهی است عدم رعایت مکان گزینی مناسب، ممکن است فاجعه دیگری حتی به مراتب وخیم تر از سانحه اولیه را به دنبال داشته باشد. هدف از این پژوهش، شناسایی فضاهای مناسب برای برپایی مراکز اسکان موقت قبل از وقوع سوانح، در منطقه 2 شهر تهران می باشد.

این پژوهش به لحاظ ماهیت از نوع ترکیبی و از نظر روش اجرا، توصیفی و تحلیلی محسوب می شود که بنا بر ضرورت پژوهش ترکیبی از مرور متون تخصصی، مشاهده میدانی و تحلیل های مکانی، با تکنیک فرآیند تحلیل سلسله مراتبی با بهره گیری از نرم افزار هایArcMap و ExpertChoice انجام شده است. در نهایت به تحلیل داده ها و معرفی مکان های مناسب برای برپایی مراکز اسکان موقت پرداخته شده است.

 پس از انجام فرایند پژوهش مشخص شد که نواحی شرق، جنوب شرق و جنوب منطقه ی مورد مطالعه از شرایط بهتر و مطلوب تری برای احداث مراکز اسکان موقت برخوردار هستند. بر اساس بررسی نتایج تحقیق و نقشه ی استخراج شده و همچنین مطالعه میدانی، مکان های مناسب جهت برپایی مراکز اسکان موقت در زمان وقوع سوانح شامل: پارک ایران زمین (باغ راه فدک)، محوطه های باز اطراف بیمارستان میلاد، پارک گفت وگو، محوطهء سازمان حج و زیارت، بوستان جاوید، بوستان طرشت و مجموعه ورزشی شهدای طرشت می باشد.

 به طورکلی در هنگام بروز هرگونه سانحه در شهرها، مسئله ی برپایی مراکز اسکان موقت اهمیت بسیار زیادی خواهد داشت. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد معیارهای دسترسی، فضاهای باز(پارک ها) و دوری از گسل از معیارهای اصلی و تعیین کننده در انتخاب مکان مناسب برای برپایی اسکان موقت می باشند. همچنین مشخص می شود که پهنه های مناسب برای مراکز اسکان موقت در منطقه ی مورد مطالعه، بیشتر شامل کاربری های پارک ها و فضاهای خالی و ورزشگاه هستند.