حسابرسی مبتنی بر ریسک: با رویکرد تصمیم گیری چند شاخصه

رمز موفقیت در دنیای حسابرسی، توانایی تطبیق دانش حسابرسان با روند تغییر رویکردهای حسابرسی بوده است. این مقاله با هدف کاربرد روش های تصمیم گیری چندشاخصه ترکیبی در حسابرسی مبتنی بر ریسک در موسسات اعتباری صورت گرفته است. از نظر روش، تحقیق حاضر از نوع اکتشافی می باشد. جامعه آماری پژوهش مدیران و کارشناسان خبره بانکی و دانشگاهی دارای صلاحیت اظهار نظر در خصوص شناسایی، ارزیابی شاخص ها و فرایندهای موثر بر حسابرسی مبتنی بر ریسک  بوده اند. شاخص های کلیدی حسابرسی مبتنی بر ریسک براساس مطالعات اسنادی و میدانی و مصاحبه با 7 مدیر و خبره بانکی انتخاب و با استفاده از روش FUCOM توسط 3 مدیر تعیین وزن شدند. ریسک های بانکی براساس شاخص های کلیدی ریسک و با استفاده از روش EDAS رتبه بندی شدند و فرآیندهای حسابرسی مبتنی بر نوع ریسک و درجه آن پردازش و براساس نظر 14 عضو کمیته حسابرسی، ریسک، تطبیق و مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم موسسه اعتباری با استفاده از روش دلفی فازی غربال شدند. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد 4 شاخص کلیدی حسابرسی مبتنی بر ریسک به ترتیب اهمیت شامل؛ نظر رییس کمیته حسابرسی، میزان ارزش دارایی های در معرض نوع ریسک در گزارشات 5 سال اخیر حسابرس مستقل و بازرس قانونی، نظر کمیته فرعی مدیریت ریسک و میزان ارزش دارایی های در معرض نوع ریسک در گزارشات 5 سال اخیر حسابرس داخلی شناسایی شدند. همچنین یافته ها نشان داد؛ تسهیلات و تعهدات کلان، استقرار چهارچوب حاکمیت شرکتی، ارایه محصولات و خدمات بانکی و مشارکت حقوقی و سرمایه گذاری به ترتیب مهمترین فرایندها برای حسابرسی مبتنی بر ریسک انتخاب شدند. برای روش پیشنهادی مثال تجربی از حسابرسی مبتنی بر ریسک در یک موسسه اعتباری آورده شده است.