بررسی واکنش مقاومتی برخی ژنوتیپ های نخود به بیمارگر برق‏زدگی و تاثیر بیماری بر فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، محتوای پرولین و کربوهیدرات

در مطالعه حاضر به منظور شناسایی منابع ژنتیکی مقاومت، واکنش 20 ژنوتیپ نخود به بیمارگر فوق در سه مرحله رشدی گیاهچه ای، گلدهی و غلاف دهی در شرایط گلخانه دانشگاه محقق اردبیلی ارزیابی شد. پس از مشاهده آلودگی در رقم شاهد حساس، شدت بیماری براساس درجه بندی 1 تا 9 تعیین شد. تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه ژنوتیپ های نخود به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در سه تکرار با دو سطح برای فاکتور A (شرایط بدون بیماری و شرایط آلودگی به بیماری) و 18 سطح (ژنوتیپ) برای فاکتور B (با توجه به اینکه دو ژنوتیپ 13 و 15 به دلیل حساسیت زیاد به بیماری در مرحله اول رشد از بین رفته بود، نمونه برداری از 18 ژنوتیپ صورت گرفت) انجام شد. نتایج نشان داد که در مرحله غلاف دهی ژنوتیپ های مقاوم و حساس با دقت و اطمینان بیشتری از یکدیگر متمایز می شوند. در این مرحله، نه ژنوتیپ با درجه بیماری کمتر از 5 در مقابل بیمارگر برق زدگی مقاومت بالایی نشان دادند. صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی احتمالی درگیر در مقاومت، شامل میزان کلروفیل، پرولین، پروتئین، قند محلول، کاتالاز، پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز اندازه گیری شد. تجزیه واریانس صفات مورد مطالعه نشان داد که ژنوتیپ های نخود از نظر صفات کلروفیل a و کلروفیل کل اختلاف معنی داری با یکدیگر دارند. صفات بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی مانند میزان فعالیت آنزیم کاتالاز و پراکسیداز، پروتئین، پرولین و قند محلول تحت تاثیر تنش بیماری قرار گرفت، اما اثر متقابل تنش و ژنوتیپ فقط برای سطح کاتالاز معنی دار شد. میزان پراکسیداز و پلی فنل اکسیداز نیز تحت تاتیر تنش بیماری قرار گرفته و میزان آن افزایش یافت.