رابطه منش های اخلاقی و رانندگی پرخطر؛ با نقش واسطه ای تنظیم شناختی هیجان

رفتارهای پرخطر رانندگان زمینه ساز بسیاری از آسیب های جسمی و روانی در جریان زندگی امروز است؛ اهمیت دادن به این آسیب ها می تواند نقش پیشگیرانه و موثری در سالم سازی و حفظ بهداشت روانی جامعه داشته باشد. خصوصا با در نظرگرفتن روند روبه رشد شهرنشینی درکشور ما حساسیت و لزوم پرداختن به این موضوع بیشتر نمایان می شود. لذا هدف این پژوهش بررسی رابطه منش اخلاقی و رانندگی پرخطر با نقش واسطه ای تنظیم شناختی هیجان بوده است.

این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نوع همبستگی می باشد، جامعه آماری شامل تمامی افراد دستگیرشده توسط نیروی انتظامی طی شش ماهه اول سال 1398 بودند که حین رانندگی به مصرف مشروبات الکلی متهم بودند. نمونه گیری به روش در دسترس از 300 نفر جامعه آماری مشارکت کننده که پس از دستگیری توسط نیروی انتظامی، طی روال قانونی برای گذراندن دوره آموزشی پیشگیری از تکرار رفتار پرخطر حین رانندگی به مدت 8 ساعت هدایت شدند. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامه های منش های اخلاقی(خرمایی و قایمی، 1397)، رفتار رانندگی منچستر (استرادلینگ و میدوز،2000)، و تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی؛ کرایج، 2006)، استفاده شد.

یافته های پژوهش نشان داد که منش های مثبت اخلاقی به صورت مستقیم با ضریب استاندارد 27/0 و همچنین آماره t (95/4) رابطه معناداری بر راهبرد سازش یافته داشته است و منش های منفی اخلاقی نیز به طور مستقیم با ضریب مسیر (23/0) و آماره t (17/4) تاثیر معناداری بر راهبرد سازش یافته دارد.

منش های منفی اخلاقی با واسطه تنظیم شناختی هیجان، رفتارهای پرخطر رانندگی را پیش بینی می کند و تنظیم شناختی هیجان نیز به صورت مستقیم پیش بینی کننده رفتارهای پرخطر رانندگی بوده است.