ارزیابی تاثیر قارچ های بذرزاد روی جوانه زنی، سلامت و کیفیت توده های بذری بومی رازیانه

قارچ های بذرزاد می توانند با تاثیر روی سلامت بذر، منجر به کاهش کیفیت و کمیت محصول شوند. هدف از این مطالعه ارزیابی شاخص های جوانه زنی و بنیه توده های بذر بومی رازیانه، جداسازی و شناسایی قارچ های بذرزاد بوده و در ادامه نیز میزان بیماریشد. جدایه های قارچی پس از جداسازی و خالص سازی، بر اساس ویژگی های ریخت شناختی و مولکولی، شناسایی شدند. سپس میزان فعالیت آنزیم های سلولاز، زایلاناز، پکتیناز و لیپاز به عنوان اصلی ترین فاکتورهای بیماری زایی ترشح شده توسط جدایه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، پتانسیل بیماری زایی و قدرت تهاجم جدایه ها با آزمون بیماری زایی روی گیاهچه بررسی شد. در مجموع 33 جدایه بر اساس ویژگی های ریخت شناسی و مولکولی که متعلق به گونه های Alternaria alternate و Fusarium oxysporum شناسایی شدند. نتایج آزمون جوانه زنی استاندارد نشان داد که در میان توده های بومی بذر مورد بررسی، اختلاف معنی داری در شاخص های جوانه زنی و بنیه وجود دارد. آلودگی بذر به قارچ های بذرزاد به طور قابل توجهی روی شاخص های بنیه و جوانه زنی بذر تاثیر گذاشته و موجب کاهش کیفیت بذر می شوند. نتایج نشان داد که کم ترین شاخص های بنیه و جوانه زنی در توده بذری گلستان و پس از آن به ترتیب در توده های بذری همدان، زنجان و کردستان مشاهده شد. نتایج آزمون بیماری زایی نشان داد که حدود 85 درصد جدایه ها بیماری زا و کم بیماری زا و 15 درصد جدایه های بیماری زا نبودند. همچنین میزان بیماری زایی و قدرت تهاجم جدایه های مختلف گونه های Alternaria و Fusarium متفاوت بود. تجزیه و تحلیل فعالیت آنزیم های مخرب دیواره سلولی نشان داد که سلولاز و زایلاناز در مقایسه با پکتیناز و لیپاز اهمیت بیش تری در بیماری زایی جدایه ها داشته و میزان فعالیت آنزیم ها روی میزان بیماری زایی و قدرت تهاجم جدایه ها تاثیر داشت. بنابراین، این یافته ها نشان می دهد که میزان فعالیت سلولاز و زایلاناز با میزان تغییرات بیماری زایی و قدرت تهاجم جدایه ها روی گیاهچه مرتبط می باشد. این اولین گزارش در مورد شناسایی قارچ های بذرزاد رازیانه در توده های بذر بومی ایران به همراه بررسی ارتباط میان میزان بیماری زایی، قدرت تهاجم و فعالیت آنزیم های مخرب دیواره سلولی تولیدشده توسط جدایه ها بود.