اثربخشی آموزش خودمتمایزسازی بر پرخاشگری و اجتناب تجربه ای نوجوانان طلاق با اختلال رفتار برونی سازی شده

طلاق پدیده‌ای است که سلامت روانی و هیجانی نوجوانان را مختل نموده و ممکن است منجر به بروز اختلال رفتار برونی‌سازی شده در آنان شود. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش خودمتمایزسازی بر پرخاشگری و اجتناب تجربه‌ای نوجوانان طلاق با اختلال رفتار برونی‌سازی شده انجام گرفت.

پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش‌آموزان طلاق دارای اختلال رفتار برونی‌سازی شده بود که در دوره اول و دوم متوسطه در سال تحصیلی 99-1398 در شهر شهرکرد مشغول به تحصیل بودند. در این پژوهش تعداد 40 نوجوان با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش مداخله آموزش خودمتمایزسازی را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 90 دقیقه‌ای دریافت نمودند. پس از شروع مداخله 4 نوجوان در گروه آزمایش و 3 نوجوان در گروه گواه، از ادامه دریافت مداخله انصراف دادند. پرسشنامه‌های مورد استفاده در این پژوهش شامل سیاهه رفتاری کودکان و نوجوانان، پرسشنامه پرخاشگری و پرسشنامه پذیرش و عمل بود. داده‌های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر با استفاده از نرم‌افزار SPSS ویرایش 23 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج نشان داد که آموزش خودمتمایزسازی بر پرخاشگری (59/0) و اجتناب تجربه‌ای (64/0) نوجوانان طلاق با اختلال رفتار برونی‌سازی شده تاثیر معنادار دارد (p<0/001).

یافته‌های پژوهش حاضر بیانگر آن بودند که آموزش خودمتمایزسازی با بهره‌گیری از فنونی همانند متمایز ساختن باورهای منطقی و غیرمنطقی، مجهز ساختن اعضا به مهارت‌های خاص ارتباطی و پذیرفتن مسئولیت می‌تواند به عنوان یک روش کارآمد جهت کاهش پرخاشگری و اجتناب تجربه‌ای نوجوانان طلاق با اختلال رفتار برونی‌سازی شده مورد استفاده قرار گیرد.