تبیین اثرات استفاده زبان آموزان از شبکه های اجتماعی مجازی بر درگیری تحصیلی آنان با رویکرد PLS

 کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس از نمادهای هوشمندسازی کلاس های درس است که با ظهور شبکه های اجتماعی مجازی نمود بیشتری پیدا کرده و با شیوع بیماری کووید 19، فراگیر شده است. یکی از پیامدهای عمده این فراگیری، کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس است که می تواند موجب ارتقاء درگیری تحصیلی دانش آموزان باشد. هدف از پژوهش حاضر تبیین اثرات استفاده زبان آموزان از شبکه های اجتماعی بر درگیری تحصیلی آنان در یادگیری زبان انگلیسی می باشد.

این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه زبان آموزان مشغول به تحصیل در کانون زبان ایران - شعبات تبریز به تعداد 1874 نفر می باشد که در ترم بهار 1396 مشغول به تحصیل زبان انگلیسی بوده اند. از این تعداد براساس جدول کرجسی و مورگان و ابتدا با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و به طور مساوی برحسب شعبات کانون و در مرحله بعد با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی برحسب جنسیت، تعداد 204 نفرشامل 90 نفر دختر و 114 نفر پسر انتخاب شده اند. معیار ورود به مطالعه، حضور منظم در کلاس های آموزشی و امتحانات میان ترم و پایان ترم و نیز تمایل به ادامه مشارکت در پژوهش و ارایه اطلاعات بوده و معیار خروج از پژوهش، عدم حضور منظم در کلاس ها و یا عدم تمایل به ارایه اطلاعات بوده است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسش نامه درگیری تحصیلی (96/0=α) و پرسش نامه استفاده آموزشی از شبکه اجتماعی (96/0=α) بوده است. هر دو پرسش نامه براساس طیف لیکرت و 5 درجه ای می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون روابط ساختاری و پیش بینی با نرم افزار PLS و در سطح معناداری 05/0 استفاده شده است.

شاخص های توصیفی نشان داد: میانگین درگیری تحصیلی 82/93±2/14، میانگین درگیری رفتاری 27/30± 41/4، میانگین درگیری هیجانی 8/33 ± 8/5، میانگین درگیری شناختی 57/29 ± 47/5، میانگین استفاده آموزشی از شبکه اجتماعی برای فعالیت کلاسی 97/22 ± 7/9، میانگین استفاده آموزشی از شبکه اجتماعی برای فعالیت فراکلاسی 38/33 ± 95/8 می باشد. استفاده از آزمون روابط ساختاری با نرم افزار PLS نشان داد: درگیری تحصیلی، درگیری رفتاری و درگیری هیجانی زبان آموزان با افزایش میزان استفاده آموزشی آنان از شبکه اجتماعی برای فعالیت کلاسی، افزایش می یابد (05/0=P). درگیری تحصیلی و درگیری هیجانی زبان آموزان با افزایش میزان استفاده آموزشی آنان از شبکه اجتماعی برای فعالیت فراکلاسی، افزایش می یابد (05/0=P). اثرات استفاده آموزشی زبان آموزان از شبکه اجتماعی برای فعالیت کلاسی، بر درگیری شناختی و استفاده آموزشی زبان آموزان از شبکه اجتماعی برای فعالیت فراکلاسی، بر درگیری رفتاری و درگیری شناختی معنادار نمی باشد (05/0< P). با توجه به ضریب تعیین تصحیح شده می توان 17 درصد تغییرات درگیری تحصیلی را براساس میزان استفاده آموزشی زبان آموزان از شبکه اجتماعی پیش بینی نمود.

با افزایش کاربست فن آوری های مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی در کلاس درس، برنامه ریزی اصولی و تنظیم محتوای مناسب می توان درگیری تحصیلی را در زبان آموزان ارتقاء داد. راه اندازی نرم افزارهای مختلف آموزشی در دوران شیوع کرونا، فرصت مناسبی برای استفاده متناسب از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس و کلاس های آموزش زبان خارجی در مراکز آموزش زبان می باشد که سرمایه گذاری مناسبی برای ارتقاء درگیری تحصیلی در کلاس های درس خواهد بود.