پیش بینی و آشکارسازی روند تغییرات زمانی و مکانی کاربری اراضی با استفاده از مدل ساز تغییر زمین

هدف این پژوهش، بررسی تغییرات کاربری اراضی در گذشته و پیش بینی کاربری اراضی در آینده با استفاده از مدل ساز تغییر زمین (LCM) در حوزه آبخیز هلیل رود می باشد. آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با به کارگیری تصاویر ماهواره لندست، سنجنده هایTM (تصویر سال 1370)، ETM+ (تصویر سال 1382) و OLI (تصویر سال 1399) انجام گرفت. مدل سازی نیروی انتقال با روش شبکه عصبی پرسپترون چند لایه و هشت متغیر ارتفاع، شیب، جهت، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از شهر، شاخص تفاضل پوشش گیاهی (NDVI) انجام گرفت. جهت پیش بینی تغییرات کاربری اراضی در دوره آتی، از زنجیره ی مارکوف استفاده گردید. نتایج ارزیابی دوره های واسنجی با استفاده از آماره ی کاپا نشان داد که دوره ی واسنجی 1370 تا 1399 بالاترین صحت را جهت پیش بینی تغییرات کابری اراضی سال 1420 داشت. نتایج تغییرات کاربری اراضی حاکی از آن است که بیش ترین افزایش مساحت مربوط به اراضی کشاورزی به میزان 7/293 کیلومتر مربع و بیش ترین کاهش مساحت مربوط به اراضی مرتعی به میزان 6/382 کیلومتر مربع بوده است. هم چنین مساحت اراضی بایر، باغی و مسکونی افزایش یافته و اراضی سنگلاخی بدون تغییر بوده اند. تخریب اراضی مرتعی بیش تر در راستای تبدیل این اراضی به اراضی کشاورزی، باغی و مسکونی بوده است. هم چنین نتایج حاصل از پیش بینی نقشه کاربری آینده 1420با استفاده از مدل ساز تغییر زمین نشان داد که در دوره ی زمانی 1420-1399، مساحت اراضی مرتعی به میزان 1/201 کیلومتر مربع کاهش و مساحت اراضی کشاورزی، مسکونی، باغی و بایر به ترتیب به میزان 01/158، 38/22، 2/20 و 53/0 کیلومتر مربع افزایش خواهد یافت.