تدوین الگوی عوامل موثر بر توسعه ایمنی و بهداشت شغلی با استفاده از مدلسازی ساختاری- تفسیری

بروز حوادث صنعتی و بیماری‌های شغلی در بیشتر موارد به تحمیل زیان‌های قابل‌توجه انسانی، زیست‌محیطی و اقتصادی می‌انجامد؛ بر همین اساس هدف این پژوهش تدوین الگوی عوامل موثر بر توسعه ایمنی و بهداشت شغلی بود.

این پژوهش از منظر هدف کاربردی و بر اساس روش انجام کار توصیفی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه شرکت‌های کوچک و متوسط تولیدی شهر تبریز بود. مقدار تمامی بارهای عاملی بزرگتر از 5/0 و از نظر آماری معنی‌دار بود که نشان دهنده روایی مناسب پرسشنامه بود. همچنین مقدار آلفای کرونباخ برای تمامی مولفه‌های اصلی بزرگتر از 7/0 محاسبه شد که نشان دهنده پایایی مناسب پرسشنامه بود. به‌منظور تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها ضمن استفاده از تحلیل عاملی تاییدی، از مدل‌سازی ساختاری- تفسیری در جهت تدوین الگوی عوامل موثر بر توسعه ایمنی و بهداشت شغلی استفاده‌شد.

یافته‌های پژوهش در بخش تحلیل عاملی تاییدی برای مولفه‌های اصلی نشان می‌دهد که مقدار ریشه میانگین مربعات خطا کوچکتر از 05/0، خی‌دو نسبی کمتر از 3 و شاخص‌های نیکویی برازش، برازش تطبیقی و برازش هنجارشده بزرگ‌تر از 9/0 محاسبه شد که بر همین اساس هفت مولفه اصلی به‌عنوان مولفه‌های الگوی توسعه ایمنی و بهداشت شغلی تایید شد. یافته‌های بخش مدل‌سازی ساختاری- تفسیری نیز نشان می‌دهد که مولفه سازمان و مدیریت به‌عنوان تاثیرگذارترین مولفه و کیفیت ایمنی کارکنان به‌عنوان تاثیرپذیرترین مولفه الگوی توسعه ایمنی و بهداشت شغلی تلقی می‌شود که به شکل مستقیم و غیر‌مستقیم از سایر مولفه‌ها تاثیر می‌گیرد.

بر اساس الگوی تدوین شده مدیران می‌توانند با تمرکز بر مولفه‌های اصلی تاثیرگذار مانند سازمان و مدیریت و اقدامات مدیریتی باعث بهبود مولفه‌های تاثیرپذیر شده و با افزایش کیفیت ایمنی کارکنان، تاب‌آوری سازمان را در مقابل حوادث و بیماری‌های شغلی افزایش دهند.