ارزیابی امکان روی داد سیل در آبخیز رود تلوار با مدل های وزن شاهد و وایازی پشتیبان بیزین

سیل یکی از خطرناک ترین و شایع ترین پیش آمد های طبیعی در جهان است که هر ساله باعث رسیدن زیان ها و آسیب های بسیاری بر جامعه و محیط زیست می شود . ارزیابی و مدیریت جامع سیلاب برای کم کردن تاثیر سیل بر زندگی و گذران مردم ضروری است. افزایش سیل در سال های اخیر نشان می دهد که مکان یابی و شناسایی منطقه های سیل خیز برای پیش بینی این فاجعه ی زیست محیطی اهمیت زیادی دارد زیرا نشناختن منطقه های حساس به سیل در آبخیز ممکن است اثر ویرانگری در پی داشته باشد. هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عمل کرد مدل وزن شاهد و مدل وایازی پشتیبان بیزین برای تهیه ی نقشه ی حساسیت سیل در آبخیز رود تلوار استان کردستان است. 93 جای سیل گیر مشخص شده در منطقه به شیوه ی تصادفی به گروه واسنجی (70 %) و گروه اعتبارسنجی (30 %) تقسیم شد. هر دو مدل بر 10 عامل موثر در ایجاد سیل تمرکز دارند، که عبارت است از شیب، جهت شیب، انحنا، مدل رقومی ارتفاع، فاصله از آب راه، شاخص رطوبت پستی بلندی، شاخص توان آب راه، بارندگی، زمین شناسی و کاربری زمین. بر پایه ی مدل وزن شاهد 35/8% از سطح منطقه در طبقه ی خطر متوسط تا خیلی زیاد، و برپایه ی مدل وایازی پشتیبان بیزین 45/08% از سطح منطقه در طبقه ی خطر متوسط تا خیلی زیاد بود. برای اعتبارسنجی نقشه های توان سیل خیزی، از منحنی تشخیص عمل کرد نسبی بهره گرفته شد. اگرچه هر دو مدل دقت کافی دارد، در مدل وایازی پشتیبان بیزین درستی بیش تری (93/4 %) دیده شد. در زمینه ی توان یابی خطر سیل کار کرد مدل وایازی پشتیبان بیزین بهتر از مدل وزن شاهد بود.