تاثیر عصاره متانولی ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ (Cynodon dactylon (L.) Pers) بر پایداری اکسایشی روغن سویا تحت شرایط حرارتی

در این پژوهش ابتدا عصاره گیری از ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ (Cynodon dactylon) با حلال متانول و استفاده از روش ماسراسیون انجام گرفت و ترکیبات فنولی کل موجود در عصاره شناسایی و تعیین گردید. سپس اثرات آنتی اکسیدانی عصاره در غلظت های مختلف (0، 100، 200، 400، 800 و 1000 پی پی ام) بر شاخص های پایداری اکسایشی روغن سویا شامل عدد پراکسید، عدد اسیدی، اندیس تیوباربتوریک اسید (TBA) و عدد رنسیمت در طول 72 ساعت نگهداری روغن در آون 60 درجه سانتیگراد بررسی شده و با آنتی اکسیدان سنتزی BHT (200 پی پی ام) مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج شناسایی ترکیبات فنلی با دستگاه GC/MS نشان داد میزان کل ترکیبات فنولی ساقه زیرزمینی گیاه C. dactylon برابرmg/kg  08/917 اندازه گیری شد و ساختار عمده ترکیبات فنلی عصاره شامل Hydroquinone (89/66 درصد)، Thymol (23/1%)، Levoglucosenone (48/2 %) و Vanillic acid (35/1 %) شناسایی شد. با افزایش غلظت عصاره، میزان ترکیبات پلی فنولی و در نتیجه فعالیت آنتی اکسیدانی و  مهارکنندگی رادیکال های آزاد عصاره افزایش پیدا کرد. ارزیابی شاخص های پایداری روغن سویا در برابر اکسیداسیون نیز نشان داد که در بین غلظت های تحت بررسی عصاره متانولی ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ، غلظت 1000 پی پی ام عصاره به دلیل دارا بودن بیشترین میزان ترکیبات فنولی و در نتیجه بالاترین فعالیت آنتی اکسیدانی، موثرترین سطح غلظتی عصاره در افزایش پایداری اکسایشی روغن سویا تعیین شد بطوریکه نسبت به آنتی اکسیدان سنتزی BHT در غلظت 200 پی پی ام نیز نتیجه بهتری حاصل گردید. بدین ترتیب عصاره متانولی ساقه زیرزمینی گیاه علف هرز مرغ به عنوان یک منبع آنتی اکسیدانی ارزان قیمت و در دسترس می تواند در صنعت روغن های خوراکی مورد استفاده قرار گیرد.