واکاوی تاریخی حقوق ایران و اسلام در قبال حد محاربه

با مطالعه تاریخی درخصوص محاربه، مشخص می‌گردد که این جرم از دسته جرایمی است که در حقوق ایران و اسلام مورد پیش‌بینی شده، و در شریعت اسلام نیز مورد توجه قرار گرفته است و به تفصیل راجع به آن بحث شده است در این خصوص قانون‌گذار جمهوری اسلامی نیز با تبعیت از شرع مقدس اسلام این تاسیس شرعی را در قوانین مجازات اسلامی وارد کرده است. مبنایی که قانون‌گذار برای جرم‌انگاری درخصوص محاربه داشته است آیه 33 سوره مایده می‌باشد. هدف ما در این مقاله تبیین نمودن تاریخ ایران و اسلام در قبال محاربه می‌باشد.

روش تحقیق در این مقاله به صورت کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای می‌باشد.

این مقاله با پایبندی به اصول؛ رعایت انصاف و عدالت، اصل حقیقت‌جویی و صداقت تهیه و تدوین گردیده است.

یافته‌های حاکی از این است که در طول تاریخ اسلام با استناد به آیه 33 سوره مایده مجازات محارب وجود داشته است و همواره مورد سوء استفاده حاکمان قرار گرفته و به استناد آن مخالفان سیاسی خود را سرکوب کرده‌اند. در حقوق جزایی ایران چهارچوب و مصداق جرم محاربه مشخص و روشن نبوده و تاریخچه مبهم بودن آن را می‌توان به ماده 183 قانون مجازات اسلامی مصوب 1370 بر می‌گردد.

از مباحث مطروح این چنین می‌توان نتیجه گرفت که چه در تاریخ ایران و چه در تاریخ اسلام به طور کلی محاربه که نتیجه غایی آن افساد فی‌الارض می‌باشد از دیدگاه فقهای مذاهب اسلامی (اعم از خاصه و عام) و نیز از دیدگاه حقوق‌دانان که به صورت عنوان قانونی در متن قانون مجازات اسلامی در باب حدود تبلور یافته است. پدیده‌ای منفور شمرده شده است. جامعه و حاکمیت نیز درصدد مقابله با آن برخاسته‌ و برای تنبیه محاربین و مفسدین مجازاتی را مقرر کرده‌اند تا هم جامعه به آسایش عمومی برسد و هم حاکمیت اقتدار خویش را تحکیم بخشد و بتواند به جامعه و مردم خدمت کند و هم احکام الهی از تعرض مصون بماند و دیگران نیز متنبه شده و تجری نداشته باشند تا از این طریق، امنیت و سلامت به اجتماع برگردد و همه امور در مسیر شرعی و قانونی خود قرار گیرد.