اثر متغیرهای محیطی بر وقوع و گسترش بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در استان مرکزی

شیوع چند باره طاعون نشخوارکنندگان کوچک (PPR) طی ده سال گذشته در ایران با اثرات ویران کننده ای بر جمعیت های بز وحشی، گوسپند وحشی، و نشخوارکنندگان کوچک اهلی همراه بوده است. پژوهش حاضر با هدف پیش بینی گستره ی احتمالی وقوع و شیوع بیماری، شناسایی عوامل محیطی و سیمای سرزمین موثر بر گسترش آن و شناسایی مسیرهای انتقال بیماری توسط میزبانان وحشی در استان مرکزی انجام شد. با استفاده از مدل بی نظمی بیشینه، ارزیابی احتمال رخداد طاعون نشخوارکنندگان کوچک یکبار برای دام و حیات وحش به صورت جداگانه و همچنین، برای هر دو گروه به طور همزمان انجام گرفت. تیوری مدار الکتریکی نیز به منظور شناسایی مسیرهای جابه جایی و انتقال بیماری از طریق میزبان های وحشی ویروس طاعون نشخوارکنندگان کوچک مورد استفاده قرار گرفت. شاخص عملکرد مدل به ترتیب در مدل های اجرا شده با داده های وقوع بیماری در دام، حیات وحش و دام-حیات وحش 0/727، 0/997 و 0/849 محاسبه گردید. بارش مرطوب ترین ماه مهم ترین متغیر تاثیر گذار بر شیوع بیماری در استان مرکزی شناسایی شد. مسیرهای بالقوه مهاجرتی گوسپند وحشی حاصل از تیوری مدار الکتریکی منطبق بر مناطق دارای احتمال زیاد وقوع بیماری بود. نتایج مطالعه حاضر می تواند در توسعه روش های مدیریتی موثر بر پیشگیری از شیوع این بیماری کشنده در حیات وحش کشور موثر باشد.