بررسی اثرات مقاومت برشی درختی بر پایداری رودخانه (بازه ای از رودخانه بشار استان کهگیلویه و بویراحمد شهر یاسوج)

درک و پیش بینی فرسایش کناره ای، نیازی حیاتی برای مدیریت رودخانه است. در این پژوهش از مدل پایداری کناری و فرسایش پنجه ای (BSTEM)، به منظور بررسی پایداری بازه ای از رودخانه بشار در استان کهگیلویه و بویراحمد استفاده شد. این مدل، یکی از جامع ترین مدل های مورد استفاده در عملیات مهندسی و ساماندهی رودخانه در دنیاست که علاوه بر پایداری، امکان محاسبه میزان گسیختگی، ضریب ایمنی، میزان فرسایش، میزان بارگذاری رسوبات و پیشروی رودخانه را فراهم می سازد. به منظور افزایش دقت در اجرای مدل، با بررسی نقشه توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای، نقشه زمین شناسی و بررسی های صحرایی، بازه ای از رودخانه بشار انتخاب شد که از نظر مورفولوژی، زمین شناسی و کاربری اراضی شرایط یکسانی داشت (طول بازه انتخابی 600 متر). این بازه به دو بخش شاهد (بدون پوشش) و آزمایشی (دارای پوشش) تقسیم شد. با توجه به ماهیت مدل BSTEM، به انتخاب تعدادی از مقاطع در بازه انتخابی پرداخته شد؛ بدین منظور، از هر بخش سه مقطع به فاصله های مساوی 100 متری انتخاب و مشخصات هندسی مقطع، خصوصیات ژیوتکنیکی، خاک شناسی، پوشش گیاهی، هیدرولیکی، هیدرولوژیکی و مقاومت برشی گونه های درختی در هر یک از آنها اندازه گیری شد. تجزیه و تحلیل مقایسه داده ها نیز با نرم افزار HEC-RAS و مدل BSTEM انجام شد. نتایج اجرای این مدل نشان داد که از نظر پایداری، بین مقاطع دارای پوشش (Fs<1) و فاقد پوشش (1<fs)< span=""></fs)<> تفاوت زیادی وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که میانگین عرض و حجم گسیختگی کناره رودخانه به ترتیب در بازه فاقد پوشش، 72/2 متر و 6280 مترمکعب و در بازه دارای پوشش، به میزان 42/1 متر و 33/1686 مترمکعب است<fs)<fs< span="">.</fs<></fs)