تحلیل پراکنش فصلی بارش های فرین در ایران با استفاده از پایگاه AgERA5

بارش های فرین به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک به عنوان یک مخاطره جدی تلقی شده، خطر رخداد سیل را افزایش داده و زمان محدودی برای هشدار باقی می گذارند. این مطالعه با هدف درستی سنجی متغیر بارش و بارش های فرین  پایگاه AgERA5 و بررسی پراکنش فصلی بارش های فرین در ایران انجام شده است. ابتدا، درستی داده های بارش پایگاه AgERA5 با کاربست سنجه های آماری NRMSE، MBE و PCC مورد بررسی قرار گرفت. بررسی خطاها نشان داد که داده AgERA5 بیشترین مقدار NRMSE را در اقلیم مرطوب سواحل شمالی و همچنین مناطق پرباران زاگرس و شمال غربی دارد. در مقابل، این پایگاه، بارش را در مناطق خشک و نیمه خشک ایران با دقت بیشتری برآورد می کند. برای بررسی بارش فرین فصلی، از سه شاخص شدت بارش روزانه (SDII)، بیشینه بارش یک روزه (RX1day) و روزهای همراه با بارش سنگین (R10mm) استفاده شد. درستی سنجی شاخص های فرین نشان داد که پایگاه AgERA5 در برآورد شاخص R10mm در بخش های بزرگی از کشور کم برآوردی دارد و در مقابل دو شاخص RX1day و SDII در بیش تر مناطق ایران بیش برآوردی دارند. همانند میانگین بارش، بیشینه خطا و اریبی بارش های فرین در سواحل خزری دیده می شود. نتایج نشان داد که در حالیکه بیشینه RX1day به مقدار 5/80 میلی متر در فصل زمستان اتفاق می افتد، بیشینه SDII با 2/19 میلی متر/روز در فصل تابستان مشاهده می شود. این در حالی است که بیشینه تداوم R10mm در تمامی فصول در سواحل خزری مشاهده می گردد. به رغم آنکه سواحل خزری بیشینه روزهای همراه با بارش سنگین را در تمامی فصول دارد اما بیشینه تداوم شدت بارش در زاگرس مرتفع دیده می شود. شدت بارش در تمامی مناطق ایران با ارتفاعات ارتباط مستقیم دارد. در این رابطه، سواحل جنوبی دریای خزر در تمام طول سال، از این قاعده مستثنی است.