ارزیابی تغییرپذیری جوانه زنی بذر کینوا (Chenopodium quinoa var. Titicaca) در پاسخ به دما، تنش شوری و خشکی

در این تحقیق تغییرپذیری مولفه های جوانه زنی بذر کینوا (Chenopodium quinoa) به دما و تعیین دماهای کاردینال با آزمون جوانه زنی بذر در سطوح مختلف دمایی 1- تا 45 درجه سانتی گراد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج مدل دندان-مانند نشان داد که دمای پایه و دمای سقف کینوا به ترتیب 04/3- و 45/45 درجه سانتی گراد و دمای بهینه از 20 تا 35 درجه سانتی گراد بودند. برای بررسی اثر تنش شوری و خشکی بر جوانه زنی در دمای مطلوب میانی 25 درجه سانتی گراد، بذور در معرض پتانسیل های اسمزی صفر تا 28- بار قرار گرفتند که برای القای تنش ها به ترتیب از ماده های سدیم کلرید (NaCl) و پلی اتیلن گلایکول (PEG) استفاده گردید. نتایج نشان داد که کاهش پتانسیل اسمزی تا 12- بار قادر به کاهش معنی داری مولفه های جوانه زنی نسبت به شرایط نرمال (بدون تنش) نداشت. اما با کاهش پتانسیل اسمزی به 18- و 24- بار درصد جوانه زنی به طور معنی داری کاهش یافت. به طوریکه در پتانسیل 24- بار تنش القایی-خشکی جوانه زنی به طور کامل متوقف گردید، اما 24% جوانه زنی در همان نقطه از پتانسیل اسمزی ناشی از تنش شوری مشاهده گردید. بنابراین، جوانه زنی بذرها تحت تنش القایی-شوری نسبت به تنش القایی-خشکی در همه سطوح پتانسیل های اسمزی متحمل تر بودند. به احتمال زیاد، به دلیل هالوفیت بودن کینوا، با جذب عناصر یونی نمک موجب منفی تر شدن پتانسیل درون سلولی شده که در نهایت منجر به مقاومت بیشتر به تنش شوری می گردد. بدین ترتیب کینوا از پتانسیل زیادی برای کشت در بسیاری از مناطق از جمله استان های دارای اقلیم خشک تر را دارا خواهد بود.