بررسی تاثیر محرومیت از خواب بر پاسخ های فیزیولوژیک عینی و ذهنی دانشجویان ورزشکار

محرومیت از خواب یکی از عوامل موثر بر عملکرد فیزیولوژیکی ورزشکاران بوده و شواهد آزمایشگاهی نیز ارتباط بین محرومیت از خواب و افت عملکرد بدنی ورزشکاران را محتمل دانسته اند. هدف مطالعه حاضر تعیین تاثیر محرومیت از خواب بر پاسخ های فیزیولوژیک عینی و ذهنی دانشجویان ورزشکار می باشد.

پژوهش به صورت تجربی می باشد. تعداد 20 دانشجوی پسر رشته علوم ورزشی به صورت داوطلب انتخاب و با شیوه انتخاب تصادفی ساده در طرح درون گروهی با موازنه متقابل در دو موقعیت موردبررسی قرار گرفتند. شرکت کنندگان در دو موقعیت 1) پس از 12 ساعت ناشتایی و 8 ساعت خواب کافی و 2) بعد از 12 ساعت ناشتایی و 30 ساعت بی خوابی کامل در محل خوابگاه دانشجویی با شرایط کنترل شده موردبررسی قرار گرفتند. اندازه گیری متغیرهای فیزیولوژیکی شامل فشارخون، ضربان قلب، لاکتات خون، مقیاس ذهنی درک فشار، VO2max و حرارت بدن با ابزارهای تخصصی موردبررسی قرار گرفت. تغییرات در متغیر وابسته ناشی از مداخله با آزمون تی وابسته در سطح معناداری 0/05>p و با استفاده از نرم افزار SPSS 22 آنالیز شد.  

پاسخ های فیزیولوژیکی لاکتات خون (0/002=p)، ضربان قلب (0/01=p)، مقیاس ذهنی درک فشار (0/002=p)، زمان رسیدن به خستگی (0/001=p)، فشارخون (0/01=p) و حرارت بدن (0/002=p)، متعاقب محرومیت از خواب به یک فعالیت وامانده ساز در پس آزمون نسبت به پیش آزمون، افزایش و اکسیژن بیشینه مصرفی (0/001=p)، کاهش معنادار داشته است که این تفاوت ازنظر آماری نیز معنی دار می باشد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که محرومیت از خواب موجب تغییر معناداری در پاسخ های فیزیولوژیک عینی و ذهنی دانشجویان ورزشکار می شود.

با توجه به نتایج پژوهش حاضر، مشخص گردید 30 ساعت محرومیت از خواب سبب تغییرات معناداری پاسخ های فیزیولوژیک عینی و ذهنی دانشجویان ورزشکار گردید. در یک نتیجه گیری کلی، یافته های مطالعه حاضر نشان داد که از محرومیت از خواب باید به عنوان یکی از عوامل محدودکننده بالقوه عملکرد فیزیولوژیکی یاد کرد.