ویژگی های کمی و کیفی گونه های درختی غالب و زادآوری آنها در منطقه حفاظت شده ارسباران (مطالعه موردی: سامان های هوش، دینه ور، آقامیرلو)

هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی ویژگی های کمی و کیفی گونه های درختی غالب و وضعیت زادآوری آنها در جنگل های ارسباران است. ارزیابی گونه های درختی در روی خط نمونه ها و زادآوری در قطعه نمونه های 100 مترمربعی انجام شد. در خط نمونه ها، اطلاعات نوع گونه ها، قطر برابر سینه گونه ها، ارتفاع، کیفیت نهال ها و وجود درختان کت زده برداشت و ثبت شد. سپس در هر یک از سامان های عرفی مقادیر تنوع گونه ای با استفاده از شاخص های تنوع گونه ای شانون واینر و معکوس سیمپسون محاسبه شد. نتایج نشان داد که تعداد درختان در هکتار در سامان های عرفی هوش، دینه ور و آقامیرلو به ترتیب 498، 388 و 260 درخت در هکتار و سطح مقطع درختان به ترتیب 77/10، 78/7 و 76/5 متر مربع در هکتار است. نتایج زادآوری ها نشان داد که در کل سامان های عرفی مورد مطالعه تراکم گونه های ممرز، بلوط و افرا به ترتیب 828، 506 و 360 نهال در هکتار است. حجم ضایعات گونه های ممرز، بلوط و افرا در سامان عرفی هوش به ترتیب 56/2، 28/1 و 19/0 مترمکعب در هکتار، در سامان عرفی دینه ور به ترتیب 82/2، 64/2 و 63/2 مترمکعب در هکتار و در سامان عرفی آقامیرلو به ترتیب 33/3، 63/4 و 04/2 مترمکعب در هکتار است. نتایج نشان داد که زادآوری ها از نظر شادابی در دو طبقه متوسط و خوب قرار دارند که به طور متوسط حدود 5/27 درصد نهال ها از کیفیت خوب و 4/72 درصد نهال ها از کیفیت متوسط برخوردار بودند. درصد تاج پوشش در همه سامان های عرفی بین 50 تا 90 درصد بوده بنابراین تاج پوشش این مناطق نیمه بسته است. نتایج نشان داد که در سامان های عرفی آقامیرلو و هوش، تنوع گونه ای شانون واینر و شاخص معکوس سیمپسون به ترتیب بیشترین و کمترین مقادیر را داشتند. دخالت های کنترل نشده و برداشت های بی رویه از توده های جنگلی ارسباران تغییرات کمی و کیفی معنی داری را در این جنگل ها به وجود آورده است و وابستگی جوامع محلی به توده های جنگلی در روی تنوع زیستی اثر گذاشته است.