مفهوم آزادی و کاربرد آن درگفتمان روشنفکران عصر مشروطه در ایران

در واقع آزادی از اساسی ترین بحثهای زندگی سیاسی و اجتماعی است و از دیرگاه مورد توجه انسان بوده، چرا که؛ آزادی خواسته ی همه انسان هاست و همه دوست دارند آزاد زندگی کنند و در زندگی خود دست به انتخاب بزنند. زمان آشنایی ایرانیان با غرب در دوره قاجار، آزادی به عنوان مفهومی اعتباری به کار رفت؛که معنا و تعریفی خاص و متفاوت از گذشته داشت. در این معنا، روشنفکران دوره ی قاجار؛ به خصوص عهد ناصرالدین شاه سهم بسزایی در وارد کردن این مفهوم و تطبیق دادن آن با فرهنگ جامعه ی اسلامی - ایرانی داشتند. این پژوهش در صدد است ضمن واکاوی مفهوم آزادی در آثار متفکران غربی، به مسیر عزیمت آن مولفه به ایران، تعریف آن و چگونگی تلاش اندیشه گران ایرانی برای تطبیق این مفهوم با فرهنگ جامعه ی ایران بپردازد و نشان دهد که ظهور اندیشه ها و مفاهیم نو ؛ از جمله مفهوم آزادی در دوره پیش از مشروطه، مشروطه و پس از آن دارای پیشینه ای قابل توجه در ایران و اسلام بوده و اندیشه گران ایرانی، با استفاده از ظرفیت ها و داشته های فرهنگ خودی، سعی در ارایه تعریفی از آن مطابق با جامعه ی ایرانی داشته اند. از این رو آزادی مورد اندیشه گران غربی در فرهنگ ایرانی- اسلامی پیشینه و مفهوم خاص خود را داشته و قابلیت عملی شدن اقسام مختلف آن، چون آزادی افکار، باور و بیان، عقیده و قلم را داراست. لذا ظهور آن ها در دوره قاجار آنی و بی مقدمه نبوده است.