نگاهی مردم شناختی به برساخت معنایی نذر در تجربه زیسته زنان ساکن تهران

نذر یک رفتار آیینی و دینی است و اگرچه در بسیاری از ادیان، به عنوان یک کنش دینی بااهمیت حضور دارد، اما در بین شیعیان، نذر با زندگی روزمره مردم نیز درآمیخته و همچون سایر رفتارهای دینی، هم در بافت اجتماعی و فرهنگی و هم در بافت ذهنی کنشگران، حضور و معنای مستقلی دارد. نذر یک رفتار آیینی - دینی خودخواسته، خلاقانه و در مواردی ممکن است حتی کاملا ابداعی و منحصربه فرد باشد. با تصمیم به انجام نذر، قراردادی بین فرد نذرکننده و امر قدسی منعقد می شود و معمولا تا زمانی که نذرکننده اقدام به ادای نذر خود نکند، با نظام اجتماعی و فرهنگی پیوندی ندارد و به تمامی درونی، ذهنی و معنایی است. اما به محض اینکه فرد نذرکننده اقدام به ادای نذر می کند، نذر از ساحت یک امر ذهنی به یک برساخته فرهنگی و اجتماعی و حتی دینی ارتقا پیدا می کند و از ساحت یک امر خودخواسته به یک منسک، یک کنش اجباری دینی و یک رفتار دینی تبدیل می شود. با وجود این نذر به عنوان یک رفتار آیینی، در بستر فرهنگی برساخته می شود. در این پژوهش تلاش شده است با استفاده از روش پدیدارشناسی تفسیری و نگاهی مردم شناختی، معنای نذر به عنوان یک رفتار آیینی در فرهنگ مورد واکاوی قرار گیرد. به این منظور نگاه تاریخی به نذر مورد بررسی قرار گرفته و تلاش شده است با مروری بر سابقه فرهنگی نذر، معنای این آیین در حیات انسان امروز تحلیل گردد. تاکید این پژوهش بر جایگاه نذر در بین زنان تهرانی است و تلاش شده است با مطالعه معنای نذر در تجربه زیسته زنان ساکنان شهر تهران، برساخت های ذهنی زنان درباره نذر بر اساس مفهوم «امنیت»، هراس از ناشناختگی جهان و ناامنی  ناشی از رویدادهای ناشناخته، مبهم و هراسناک مورد تحلیل قرار بگیرد.