ارزیابی تغییرات کیفیت منابع آب زیرزمینی دشت مرند با استفاده از روش ترکیب غیرنظارت شده (شاخص GWQI و GQI)

آبخوان دشت مرند یکی از دشت‏های بزرگ و با فعالیت های وسیع کشاورزی و صنعتی است که در سال های اخیر در زمره آبخوان های بحرانی و ممنوعه قرار گرفته است. یکی از مشکلات کاهش سطح آب زیرزمینی، تغییرات کیفی آب های زیرزمینی است که روی چگونگی مصارف و مدیریت آنها تاثیر دارد. بنابراین، در این تحقیق با استفاده از 46 نمونه آبی از چاه، قنات و چشمه‏ها در خردادماه 1393 و 1398 و آنالیز پارامترهای یون های اصلی، فرعی و کمیاب، شاخص‏های کیفیت آب زیرزمینی GQI و GWQI محاسبه شد. نقشه ‏های خروجی این دو شاخص نشان از تفاوت در تعیین رده‏های کیفیت آب شرب منطقه است، انتخاب یکی از این دو شاخص برای تعیین قابلیت شرب منابع آبی منطقه ممکن نبود. بنابراین، در این پژوهش با توجه به تفاوت موجود در خروجی‏های دو شاخص استفاده شده، برای دستیابی به یک نقشه واحد روش ترکیب غیرنظارت‏شده معرفی و استفاده شد. نتایج پژوهش گویای این است که روش غیرنظارت شده ((Unsupervised method با داشتن CI بالاتر نسبت به دو شاخص یادشده، روش ایده‏آل‏تری برای ارزیابی کیفیت منابع آبی منطقه و تعیین صحیح‏تر رده‏های قابلیت شرب است. نتایج نشان داد دشت مرند در کلاس های متوسط و قابل قبول از نظر شاخص GWQI و GQI قرار دارد. بیشترین و کمترین مقدار شاخص GWQI و GQI به ترتیب در جنوب و شمال غربی دشت مشاهده شد. مقایسه نقشه‏های شاخص کیفیت آب شرب در سال‏های 1393 و 1398 نشان‏دهنده کاهش کیفیت آب طی 5 سال اخیر است.