ارزیابی یکپارچگی اکولوژیکی رودخانه زرینه رود با استفاده از شاخص های زیستی ماهیان: مطالعه موردی تاثیر شهر شاهین دژ (استان آذربایجان غربی)

این تحقیق با هدف بررسی اثرات روند اختلالی و آسیب توسعه انسانی روی یکپارچگی اکولوژیکی رودخانه زرینه رود با استفاده از شاخص های بوم شناختی ماهیان از قبیل امتیازدهی یکپارچگی، غنای گونه ای، ترکیب و فراوانی آن ها به اجرا در آمد. برای این منظور تعداد 7 ایستگاه در طول مسیر رودخانه در شهرستان شاهین دژ انتخاب گردید. روش های معمول تعیین شاخص های بوم شناختی مانند شاخص سیمپسون، مارگالف، شانون، غالبیت، غنای گونه ای و شاخص یکپارچگی اکولوژیکی (IBI) برای هر ایستگاه محاسبه گردید. در طی این تحقیق، در مجموع، تعداد 404 عدد ماهی از 11 گونه مختلف صید گردید. این مطالعه نشان داد که تنوع و فراوانی بالای گونه ها، الزاما نشانگر کیفیت بالای آب رودخانه نمی باشند. بررسی نتایج حاصل از شاخص یکپارچگی اکولوژیکی در ایستگاه-های مورد مطالعه نشان داد که یکپارچگی اکولوژیکی در ایستگاه 4 در مقایسه با سایرین بیشتر است و پس از آن به ترتیب ایستگاه های 2 و 7 قرار دارند. این یافته ها با نتایج به دست آمده از شاخص های تنوع زیستی مطابقت داشت. بررسی تنوع گونه-ای در ایستگاه های 4، 2 و 7 نشان داد که این ایستگاه ها از نظر شاخص یکپارچگی اکولوژیکی نیز مشابهت دارند. پژوهش حاضر نشان داد که در بین ایستگاه های مورد مطالعه، ایستگاه 5 کمترین مقدار شاخص یکپارچگی اکولوژیکی را داشت. با توجه به اینکه ایستگاه 5 در مجاورت شهرستان شاهین دژ قرار داشت، می توان اذعان نمود که مقدار شاخص یکپارچگی اکولوژیکی این ایستگاه بیشتر تحت تاثیر فعالیت های انسانی به خصوص ورود پساب شهری قرار گرفته است که به طور محسوس بر کیفیت آب و یکپارچگی رودخانه زرینه رود تاثیر گذار بود.