بررسی ادله نظریه امر الهی؛ با تاکید بر نفی قوانین نفس الامری و وجود احکام به ظاهر غیراخلاقی
نظریه امر الهی، یکی از نظریات مهم و پرسابقه در باب چیستی ارزشهای اخلاقی است. علل و ادله مختلفی موجب پیدایش چنین دیدگاهی شده است. وجود برخی احکام بهظاهر غیراخلاقی در متون دینی، ازجمله دستور قتل کودک بیگناه، استناد به مالکیت مطلق الهی، استناد به اختیار مطلق خداوند متعالی و محدود نبودن وی در اوامر و نواهی خود به چارچوبهای اخلاقی، استناد به عدم توانایی عقل، در درک حسن و قبح اعمال بدون کمک شرع و نسخ برخی احکام اخلاقی و نسبیت آنها، دلایلی است که موجب شده برخی متکلمان طرفدار این نظریه شوند. بررسی این امور نشان میدهد که عدم درک درست از وجه اخلاقی احکام دینی و نیز درک ناقص از صفات خداوند متعالی و تاثیری که بر نحوه آفرینش میگذارند، موجب چنین رویکردی شده است. مقاله حاضر با روش تحلیل عقلی و جمعآوری اطلاعات به روش کتابخانهای، نشان میدهد که اخلاق دینی با تفسیر نظریه امر الهی نادرست است، گرچه میتوان تفسیر درستی از آن ارایه داد که برتری قابل توجهی نسبت به اخلاق سکولار دارد.
-
واقع گرایی اخلاقی از منظر علامه طباطبایی
*
فصلنامه آیین حکمت، بهار 1402 -
بستار علی در فیزیک و نسبت آن با علیت فاعل های طبیعی از منظر علامه طباطبایی
*
فصلنامه حکمت اسلامی، زمستان 1402