مدیریت مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای با استفاده از مقیاس بهینه مزرعه: شواهدی از تولید گندم در استان خراسان جنوبی

نیاز به مدیریت پایدار منابع یک ضرورت در حال افزایش است. استفاده کارآمدتر از منابع تولید، پیش نیاز دستیابی به کشاورزی پایدار است. در این تحقیق با ترکیب تحلیل پوششی داده ها  با استفاده از شاخص های زیست محیطی و اقتصادی، تاثیر مقیاس بهینه مزرعه بر  بهبود این شاخص ها بررسی شد. داده های مورد نیاز از 136 کشاورز با استفاده از روش پرسشنامه و مصاحبه چهره به چهره به دست آمد. نتایج مطالعه نشان داد میانگین کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس به ترتیب 0/76، 0/89 و 0/85، و نسبت فایده به هزینه 1/2 بود. نتایج نشان داد که در صورت استفاده کارآمد از منابع در مقیاس بهینه مزرعه، انتشار گازهای گلخانه ای و مصرف انرژی را می توان به ترتیب به 976 کیلوگرم  CO2eq و  15391/77 مگاژول در هکتار کاهش داد؛ 37/73 درصد از صرفه جویی مصرف انرژی و 35/6 درصد از کاهش انتشار گازهای گلخانه ای  به مقیاس بهینه مزرعه مربوط بود. علاوه بر این، سهم مقیاس بهینه در بهبود نسبت فایده به هزینه و کارایی مصرف انرژی به ترتیب 12/5 و 16/23 درصد بود. نتایج نشان داد که مقیاس بهینه مزرعه یکی از عوامل مهم در صرفه جویی مصرف انرژی و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای تولید گندم در شرق ایران بود. بنابراین، از آنجا که اکثر مزارع در منطقه مورد مطالعه در مقیاس کوچک و پراکنده بودند، یکپارچه سازی اراضی و ترویج فعالیت در مقیاس بهینه تولید به عنوان مهم ترین گام در کاهش اثرات جانبی زیست محیطی و افزایش سودآوری کشاورزان توصیه می شود.