کاربرد رگرسیون چندمتغیره و برنامه ریزی بیان ژن در مدل سازی تبخیر تعرق مرجع (مطالعه موردی: ایستگاه خرم آباد)

در این پژوهش به منظور تخمین تبخیرتعرق مرجع در ایستگاه خرم آباد، روش های رگرسیون چندمتغیره و برنامه ریزی بیان ژن مورد بررسی و استفاده قرار گرفتند. برای اطلاعات ورودی مدل از اطلاعات ایستگاه سینوپتیک خرم آباد شامل: درجه حرارت حداکثر و حداقل، ‏رطوبت نسبی حداکثر و حداقل، ساعات آفتابی و سرعت باد ماهانه در بازه زمانی 1395-1361 (به تعداد 420 ماه) استفاده شد. بر اساس رابطه بین پارامترهای ورودی و خروجی، شش الگوی ورودی برای مدل سازی تعیین گردید. 70 درصد داده ها برای آموزش و 30 درصد داده ها برای صحت سنجی مدل ها به کار گرفته شد، هم چنین در روش برنامه ریزی بیان ژن دو نوع عملگر ریاضی شامل چهار عملگر اصلی و عملگرهای پیش فرض مدل مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج حاصل از رگرسیون چندمتغیره نشان داد که مدل پیشنهادی با مقدار 952/0 =R2 از دقت قابل قبولی برخورداراست. تحلیل ضرایب مدل حاکی از بیشترین تاثیر حداکثر درجه حرارت با ضریب 604/0 بر تبخیرتعرق مرجع بود. نتایج برنامه ریزی بیان ژن نشان داد الگوی پنجم با عملگرهای چهار اصلی، در مرحله آموزش با ‏958/0= ‏R2، ‏‎‏704/0‏RMSE و 97/0=NS و مرحله آزمون با 977/0= R2،  ‏‏‎‎‏615/0‏RMSE= و 977/0=NS عملکرد بهتری را داشته و نتایج به دست آمده نشان داد که برنامه ریزی بیان ژن دارای توانایی قابل قبولی در تخمین تبخیرتعرق مرجع تحت شرایط آب وهوایی خرم آباد بوده و به عنوان مدل قابل استفاده در این زمینه معرفی کرد.