بررسی و مقایسه ترکیبات شیمیایی اسانس عصاره سه گونه از گیاه دارویی Benth. Phlomis olivieri ، Phlomis persica Boiss. و Phlomis herba-venti جمع آوری شده از شمال غرب ایران

گونه‌های مختلف گوش‌بره (Phlomis sp.) به‌دلیل داشتن ترکیبات ترپنوییدی و فلاونوییدی ضدالتهاب و آنتی اکسیدان در اسانس حایز اهمیت می‌باشند. در این مطالعه اندامهای  هوایی گلدار سه گونه از گوش‌برهolivieri Benth.  Phlomis،Phlomis persica Boiss. و Phlomis herba-venti در خرداد ماه 1396 از رویشگاه‌های طبیعی واقع در آذرشهر (1671 متری)، ارومیه (1598 متر) و تویسرکان (354 متری) جمع‌آوری گردید . ترکیبات اسانس و برخی خصوصیات فیتوشیمیایی عصاره‌ ها  مورد ارزیابی قرار گرفت. اسانس‌گیری به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) و آنالیز اسانس توسط دستگاه GC و GC-MS صورت پذیرفت. عصاره‌گیری با استفاده از دستگاه التراسونیک انجام و شاخص‌های فیتوشیمیایی بر‌‌اساس محتوای فنل کل (روش فولین سیکاتیو)، فلاونویید کل (روش آلومینیوم کلراید) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (DPPH[1]) ارزیابی شدند. تعداد  38 ترکیب در اسانس سه گونه‌ گیاه شناسایی شد که ترکیبات اصلی گونهolivieri  Ph. شامل دی‌اکتیل‌فتالات (71/69 درصد)، گاما-المن (93/7 درصد) و ژرماکرون-دی (44/7 درصد) بودند و دیگر ترکیبات: نپتالاکتون (24/45 درصد)، بیس (2-اتیل هگزیل) فتالات (72/32 درصد) و ژرماکرون-دی (59/5 درصد) اجزای اصلی اسانس گونه‌ Ph. herba-venti، معرفی شدند. همچنین در اسانس گونه Ph. persica، دی‌اکتیل‌فتالات (74/49 درصد)، آلفا-مورولن (18/16 درصد) و هگزا‌هیدرو‌فارنسیل‌استون (82/7 درصد) عمده‌ترین ترکیبات را شامل شدند. مقایسه ترکیبات شناسایی شده در اسانس سه گونه‌ نشان‌دهنده درصد بالاتر ترکیب‌ دی‌اکتیل‌فتالات در Ph. olivieri (71/69 درصد)، نسبت به دو گونه دیگر بود. بالاترین میزان فنل کل (34/136 میلی‌گرم گالیک‌اسید بر گرم وزن خشک)، فلاونویید کل (29/49 میلی‌گرم کویرسیتین بر وزن خشک) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (68/48 درصد) مربوط به گونه Ph. Persica بود.