طراحی، اجرا و ارزشیابی الگوی ارائه خدمات مراقبت سلامت سرپایی به سالمندان تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی استان تهران

ارایه خدمات سلامتی به سالمندان از جمله مسیولیت های مهم نظامهای مراقبت بهداشتی هر کشوری است. سازمان تامین اجتماعی در جهت بهبود ارایه خدمات سلامت به جمعیت سالمندان تحت پوشش خود، این پژوهش را با هدف طراحی، اجرا و ارزشیابی الگوی مراقبت سرپایی به سالمندان تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی استان تهران به اجرا در آورد.

پژوهش حاضر از نوع ترکیبی متوالی-اکتشافی است. در این مطالعه، الگوی اولیه با استفاده از روش مرور یکپارچه و الگوی نهایی با اجرای تکنیک دلفی و بحث گروهی با متخصصان، تدوین و اعتباربخشی شد. سپس برنامه آموزشی برای تیم سلامت تدوین و اجرا شد. ارزیابی اثربخشی این برنامه آموزشی با پرسشنامه محقق ساخته دانش و نگرش نسبت به اجرای الگوی تدوین شده، با آزمون قبل و بعد انجام شد. در ادامه، الگوی تدوین شده در درمانگاه خاندان حکیم اجرا شد. برای سنجش اثربخشی اجرای الگو، از تحلیل محتوای کیفی مصاحبه با سالمندان و تحلیل محتوای کیفی نظرات تیم سلامت استفاده شد.

الگوی مراقبت سرپایی سالمندان دربرگیرنده فرآیند بالینی سازمان یافته متشکل از 6 مرحله بود. میانگین سن اعضای تیم سلامت 11/15±7/45 سال بود. اختلاف میانگین نمرات کل رضایت تیم سلامت قبل و بعد از شرکت در برنامه آموزشی معنی دار بود (05/0≤p). همچنین طبقات اصلی حاصل از مصاحبه با سالمندان شامل "ارزیابی عملکرد شناختی، خلق و خو و رفتار"، "ارزیابی جسمی"، "بها دادن به سلامت و شان سالمند" و "رضایت سالمند و همراهان" بود. نتایج حاصل از تحلیل نظرات تیم سلامت، بیانگر رضایت آنها از اجرای الگو بود.

الگوی معرفی شده، می تواند موجب شناخت سریع مشکلات سلامتی و مداخله به موقع در سالمندان شود. چرا که با اجرای آن، امکان پیشگیری در سطوح مختلف فراهم می شود و از بروز بیماری ها و عوارض آنها جلوگیری به عمل خواهد آمد. نتایج این مطالعه می تواند ارایه کنندگان خدمات را در ارایه بهتر مراقبت و خدمات سلامت به سالمندان یاری نماید.