کاهش اثر ناهم واریانسی در محاسبه میانگین بارش سالانه ایران؛ بخش دوم :مقیاس مکانی حوزه آبخیز

ایران کشوری ناهموار با تنوع اقلیمی بسیار زیاد است. این اقلیم های مختلف بر ناهم واریانسی داده های بارش تاثیر دارند، زیرا رفتارهای بی قاعده ی بارش باعث ایجاد ناهم واریانسی می شوند و بارش متغیری گمشده در ناهم واریانسی است. بنابراین در این پژوهش با مبنا قراردادن مقیاس مکانی حوزه ی آبخیز و بررسی داده های بارش 146 ایستگاه همدید، اثر ناهم واریانسی بر میانگین بارش کشور در مقیاس زمانی فصلی ازطریق آزمون لوین مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان داد که داده های بارش در مقیاس حوزه ی آبخیز نیز ناهم واریانس هستند و اثرگذاری مفهوم ناهم واریانسی بر داده های بارش را می توان به وضوح در حوزه های آبخیز دریای مازندران و فلات مرکزی مشاهده کرد. به طوری که هم واریانس ترین و ناهم واریانس ترین زیرحوزه ها در هر چهار مقیاس زمانی، در این دو حوزه ی آبخیز قرار دارند. حتی وجود تناسب در پراکنش و توزیع ایستگاه های همدید، باز نتوانسته است از بروز ناهم واریانسی در داده های بارش این دو حوزه ی آبخیز جلوگیری کند. بنابراین ناهم واریانسی داده های بارش، کاربرد مفهوم میانگین در مقیاس مکانی حوزه ی آبخیز را نیز همانند مقیاس مکانی نواحی اقلیمی به چالش می کشد. برای نیل به میانگینی کارآ از بارش سالانه کشور لازم است از محاسبه ی میانگین بارش در هر دو مقیاس مکانی نواحی اقلیمی و حوزه ی آبخیز درجه دو پرهیز کرد. در مرحله ی بعدی نیز با تعیین علت ناهم واریانسی خطاهای داده های بارش و انتخاب بهترین مدل یا مدل هایی که می توانند ناهم واریانسی داده های بارش را در مقیاس حوزه های آبخیز درجه های 3، 4، 5، 6 و 7 در نظر بگیرند، اثر ناهم واریانسی داده های بارش کشور را کاهش داد.