ارزیابی دیدگاه گروداران اصلی از اجرای طرح های مرتع داری: مطالعه موردی شهرستان تربت جام

آگاهی از دانش و نگرش گروداران مراتع نسبت به مشکلات و مدیریت این اکوسیستم، برای تصمیم سازی و برنامه ریزی ضروریست. هدف این پژوهش، ارزیابی دیدگاه مرتع داران و کارشناسان منابع طبیعی نسبت به تاثیر اجرای طرح های مرتع داری و همچنین مشارکت و همکاری آنان در موفقیت اجرای این طرح هاست. منطقه مورد مطالعه، شهرستان تربت جام بوده است. با بررسی طرح های مرتع داری شهرستان تربت جام از سال 1372 تا 1393، مشخص شد که پنج طرح بشیرآباد، چشمه گل، گوی، تیمنک سفلی و جهان آباد اجرا شده اند. جامعه آماری پژوهش شامل 464 بهره بردار بوده که در واقع مرتع داران دارای پروانه چرا هستند. به کمک فرمول کوکران، 186 نمونه به صورت تصادفی سیستماتیک انتخاب و مورد پرسشگری قرار گرفتند. پس از تجزیه وتحلیل آماری داده ها و با بررسی کلیه متغیرها و مولفه های سنجیده شده، مشخص شد که میان دیدگاه گروداران منطقه و عوامل اقتصادی، آموزشی، مشارکت اجتماعی و همچنین همکاری نهادی یک رابطه معنی دار خطی وجود دارد. نتایج نشان داد که مهمترین مولفه های موثر بر دیدگاه گروداران برای مشارکت در طرح های مرتع داری، بررسی نیازهای اقتصادی و اجتماعی قبل از تصویب طرح و تصویب طرح ها مطابق با نیاز روستاییان ازجمله تامین درآمد و مسکن و انتخاب مجری از میان گروداران است. بنابراین پیشنهاد می شود برای بهبود نتایج طرح های آبخیزداری در منطقه مورد مطالعه، هماهنگی مستمر میان ادارات ترویج شهرستان ها برای برگزاری کلاس های توجیهی، آموزشی و همکاری محور در زمینه مرتع داری صحیح در دستورکار قرار گیرد.