رویکرد انتقادی به سند برجام براساس مدل فراگفتمانی هایلند (2005)

پژوهش حاضر از چارچوب نظری فراگفتمانی هایلند برای تحلیل تعامل میان متن برجام و دیدگاه های مرتبط با آن پردخته شده است. مطابق با این الگو یک متن می تواند ابزارهای فراگفتمانی آن صرفا واژه نباشد و نویسنده ممکن است از یک گروه، بند یا حتی جمله برای ابزار فراگفتمانی خود استفاده کند، بخصوص اگر متن در حوزه سیاست باشد از واژه فراتر رفته و جمله را در بر می گیرد. سوالی که مطرح است اینکه نگرش های یقین نما و تردید نما چگونه دیدگاه ها نسبت به برجام را به عنوان یک سند بین المللی تحت تاثیر قرار می دهد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که فراوانی نگرش یقین نما از ابزارهای فراگفتمانی در کل پیکره بیش از سایر متغیرهای کلامی بوده است، و همچنین یافته ها در دو گروه منتقدان زن و مرد از حیث فراوانی ابزارهای فراگفتمانی در نقدهای مردان بیش از زنان بوده است و به این ترتیب رویکرد جنسیت گرا در خصوص زبان و کاربرد ان نیز تقویت می گردد، و همچنین بیش از این که به طرفین سند و توافقنامه توجه شود به متن سند توجه کامل شد و با وجود اینکه نگرش یقین نما درصد فراوانی بیشتری را به خود اختصاص داده است، اما در عمل و واقعیت نتیجه ای معکوس داده است. روش مورد استفاده در پژوهش حاضر، ترکیبی از روش کیفی و کمی است.