تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر خودکارآمدی تحصیلی و مولفه های آن در دانش آموزان دختر دارای نشانگان وسواس فکری-عملی

 اختلال وسواس فکری-عملی بر تمام جنبه‌های زندگی اثر می‌گذارد و اثرات مخربی در طولانی‌مدت بر روابط بین‌فردی، ارتباطات اجتماعی و عملکرد تحصیلی می‌گذارد؛‌ ازاین‌رو مطالعه حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری بر خودکارآمدی تحصیلی و مولفه‌های آن در دانش‌آموزان دارای نشانگان وسواس فکری-عملی انجام گرفت.

روش‌بررسی: 

روش ‌پژوهش ‌نیمه‌‌آزمایشی‌ با طرح ‌‌پیش‌آزمون ‌و‌ پس‌آزمون ‌با ‌گروه گواه ‌بود. جامعه پژوهش را تمامی دانش‌آموزان دختر مشغول تحصیل در مدارس دوره دوم متوسطه شهر زاهدان در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل دادند. از جامعه آماری مذکور، نمونه‌ای به حجم سی نفر با تشخیص اختلال وسواس فکری-عملی به‌روش نمونه‌گیری دردسترس به‌صورت داوطلبانه انتخاب شدند و به‌طور تصادفی در گروه آزمایش و گروه گواه قرار گرفتند (هر گروه پانزده نفر). سپس افراد گروه آزمایش به‌مدت هشت جلسه شصت‌دقیقه‌ای، آموزش درمان شناختی‌رفتاری را دریافت کردند؛ درحالی‌که به گروه گواه آموزشی ارایه نشد. برای جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه وسواس فکری‌-عملی مادزلی (هاجسون و راچمن، 1977) و پرسش‌نامه خودکارآمدی تحصیلی (جینکز و مورگان، 1999) به‌کار رفت. داده‌ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک‌متغیره در نرم‌افزار SPSS نسخه 16 تحلیل شد. سطح معناداری آزمون‌های آماری 0٫05 در نظر گرفته شد.

یافته‌ها: ‌

نتایج نشان داد، پس از تعدیل نمرات پیش‌آزمون، درمان شناختی‌رفتاری بر افزایش خودکارآمدی تحصیلی (0٫001>p) و مولفه‌های آن شامل استعداد، کوشش و بافت (0٫001>p) در دانش‌آموزان دارای وسواس فکری-عملی تاثیر معناداری داشت. میزان تاثیر درمان شناختی-رفتاری بر افزایش مولفه‌های استعداد 86درصد، کوشش 90درصد، بافت 92درصد و خودکارآمدی تحصیلی 92درصد بود.

نتیجه‌گیری: 

براساس یافته‌های پژوهش ‌با‌توجه‌ به‌ اثربخشی درمان شناختی‌رفتاری بر ارتقای‌ خودکارآمدی تحصیلی و مولفه‌های آن شامل استعداد، کوشش و بافت، به مراکز مشاوره و مدارس توصیه می‌شود این آموزش‌ها را به‌منظور بهبود خودکارآمدی تحصیلی در دانش‌آموزان دارای نشانگان وسواس فکری-عملی به‌کار برند.