اصلاح یارانه ها و کارایی تولید گاوداری های شیری در ایران

اصلاح یارانه ها در ایران از سال 1389 پس از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها، آغاز شد. افزایش کارایی و بهره وری واحدهای تولیدی به واسطه واقعی شدن قیمت ها هدف اصلی این سیاست بود. با وجود افزایش قیمت نهاده ها و محصول دستیابی به اهداف سیاست که مهمترین آن افزایش کارایی در واحدهای تولیدی است، مسیله اصلی است. در این راستا هدف اصلی این مقاله مقایسه کارایی گاوداری های شیری ایران قبل و بعد از اجرای طرح هدفمندی یارانه ها در نظر گرفته شد. برای این منظور از داده های موجود برای گاودارهای شیری در 18 استان در سال های 1369، 1372، 1379، 1386، 1392، 1395 و 1398 استفاده شد و با تحمیل شرط یکنواختی در ارزیابی کارایی، از تحلیل مرزی تصادفی استفاده شد. نتایج نشان می دهد که تابع تولید مرزی نامقید در انرژی و نیروی کار یکنواخت نیست. بنابراین، تحمیل شرط یکنواختی، اریب برآورد را جهت سیاست گذاری مناسب کاهش می دهد. تخمین نااریب کارایی تولید ناشی از اعمال شرط یکنواختی بسته به منطقه از 72/0 تا 86/0 متغیر است. همچنین نتایج حاکی از کاهش 17 درصدی کارایی تولید در گاوداری های شیری مورد بررسی پس از اجرای طرح اصلاح یارانه ها است که برخلاف اهداف سیاستی طرح مذکور است. تفاوت های منطقه ای در کارایی تولید گاوداری های شیری نشان می دهد که اعمال سیاست های تکمیلی در سطح استان، می تواند با انتقال تجربیات از مناطق کاراتر به سایر مناطق در جهت بهبود کارایی تولید اثربخش باشد.