بررسی نسخه خطی طوفان ‏المصیبه

در حوزه جغرافیای کنونی افغانستان، بر تصحیح متون خطی توجه چندانی انجام نشده است؛ به همین سبب بیشتر نسخه ‏های خطی یا از بین رفته و یا اینکه هنوز دست‏نخورده باقی مانده است. یکی از آن نسخه‏ های خطی، متعلق به سده سیزده هجری با عنوان «طوفان ‏المصیبه» اثر سید رضابخش موسوی، مشهور به ناطق نیلی (متولد 1228 ق.) است. شاعر این اثر را در سال 1276 قمری نوشته است؛ اما نسخه دست نویس شاعر براثر حوادث روزگار از بین رفته است و فعلا موجود نیست. شخصی که هویتش روشن نیست، نسخه موجود و فعلی این اثر را در سال 1287 ق. کتابت کرده است. این اثر یک مقتل فارسی است که ازنظر ساختار با پیروی از کتاب طوفان ‏البکاء جوهری سروده شده است. در این مقاله می‏کوشیم تا به این پرسش پاسخ دهیم که نسخه موجود چه ویژگی‏ هایی ساختاری دارد و کدام تحولات سیاسی و اجتماعی در بازنویسی نسخه، باعث دگرگونی و حذف و اضافات آن شده است. روش نوشتاری این مقاله به ‏شیوه تصحیح قیاسی است و تلاش می‏شود تا افزون‏بر معرفی صورت صحیح این اثر، برتری های ادبی، اعم از نظم و نثر، طوفان‏ المصیبه بر طوقان ‏البکا نشان داده شود.