رابطه شکاف نسلی با آسیب های اجتماعی در نوجوانان شهر تهران

پدیده شکاف نسلی میان والدین و فرزندان، به‌منزله نسل دیروز و نسل امروز در دهه‌های اخیر، به یکی از مسایل اساسی در حوزه آسیب‌شناسی خانواده تبدیل شده است. به عبارتی، دگرگونی و تغییر در ساختار روابط بین والدین و فرزندان، در خانواده‌های امروزی به چشم می‌خورد. ازآنجایی‌که خانواده به‌عنوان نخستین کانون زندگی مشترک و جامعه‌پذیری فرزندان، همان‌گونه که می‌تواند در کنترل انحرافات اجتماعی نقش موثری داشته باشد، در صورت نابسامانی و بحرانی‌بودن روابط بین اعضاء، در بروز بسیاری از آسیبهای اجتماعی نیز تاثیرگذار خواهد بود. پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه شکاف نسلی با آسیبهای اجتماعی در نوجوانان شهر صورت پذیرفت.

این پژوهش از نوع پژوهش توصیفی تحلیلی و ازلحاظ روش، کمی و از نوع پیمایش و با در نظر گرفتن معیار زمان، مقطعی است. جامعه آماری شامل خانواده‌های دارای فرزند 10 تا 19 ساله شهر تهران است که با نمونه‌گیری به‌صورت خوشه‌ای چندمرحله‌ای در بازه زمانی نه‌ماهه (خرداد تا اسفند 1399) به‌تناسب خانواده‌های ساکن در مناطق دو، نه و شانزده با بهره‌برداری از فرمول کوکران، تعداد 374 نفر انتخاب شدند. ابزار، پرسشنامه محقق‌ساخته بود که برای تعیین روایی پرسشنامه از روش اعتبار صوری، برای محاسبه پایایی از روش آلفای کرونباخ و برای تحلیل داده‌ها از نرم‌افزارهای SPSS و لیزرل استفاده شده است.

شکاف نسلی با بروز آسیبهای اجتماعی در بین نوجوانان شهر تهران ارتباط معنادار و مستقیمی دارد. همچنین، شکاف نسلی با بروز آسیبهای پرخاشگری، سرقت، ترک تحصیل، خودکشی، مصرف مواد و فرار از منزل نیز ارتباط معنادار و مستقیمی دارد.

آسیبها و مسایل اجتماعی محصول فرایند مختل‌شده جامعه‌پذیری و بازتولید آن در خانواده‌ها و جامعه است. عدم مدیریت شکاف بین نسلها از یکسو زنگ خطری است برای فروپاشی نظام خانواده که در آیین اسلام و فرهنگ ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار است. از سویی دیگر این شکاف همراه با بروز آسیبهای اجتماعی، یکی از موانع اصلی توسعه اجتماعی کشور خواهد بود.