مدیریت از دیدگاه امام علی (ع) در نهج البلاغه

بسیاری از مبانی اخلاق توحیدی اسلام در تقابل کامل با مکاتب غربی و غیراسلامی قرار داد که از جمله مهمترین تفاوتها این است که در مکاتب غیر اسلامی، غرض اساسی از تربیت و اخلاق اصلاح رفتار است در حالی که در دین مبین اسلام اصل و اساس تربیت و اخلاق مبتنی بر اصلاح درون است. بر اساس چنین نگرشی، در اخلاق و تربیت اسلامی راهکارهایی برای اصلاح درون تبیین گردیده است. در این تحقیق ابتدا به تفاوت رویکرد کلان اخلاق اسلامی با اخلاق غربی پرداخته می‌شود و پس از آن به راهکارهای اسلامی اصلاح درون پرداخته می‌شود که در ابتدا راهکارهای تغییر رفتار و پس از آن راهکارهای تغییر درون مورد بررسی قرار می‌گیرد. این راهکارها به طور کلی به سه قسم منقسم می‌گردند که شامل علم و آگاهی؛ افعال جوانحی یا قلبی و افعال جوارحی یا بیرونی می‌گردد که افعال جوانحی خود به اخلاص یا قصد قربت و تذکر و یادآوری و افعال جوارحی به افعال تعبدی، توصلی و افعال تاثیرگذار مستقیم منقسم می‌گردد. از جمله نتایج تحقیق آنکه محور اخلاق و تربیت اسلامی مبتنی بر اصلاح درون است و پرداختن به افعال جوارحی طریقی برای اصلاح درون لحاظ گشته است و به تنهایی موضوعیت ندارد به گونه‌ای که رفتار نیکو بدون اصلاح درون گاهی بی‌ارزش و گاهی ضد ارزش خواهد بود.