مطالعه تطبیقی مناطق ویژه حفاظتی در قوانین جنگل ها و مراتع ایران، فرانسه و آفریقای جنوبی

مناطق ویژه حفاظتی، عرصه هایی از اکوسیستم های ارزشمند طبیعی هستند که از طریق سازمان های مربوطه مدیریت می شوند. پیشنهاد این مناطق در کنار مناطق حفاظتی سازمان حفاظت محیط زیست باعث تقویت وجه حفاظتی از اکوسیستم ها و تنوع زیستی می گردد. جایگاه چنین موضوعاتی در قوانین جنگل ها و مراتع کشور ایران اغلب قدیمی و مبهم و نیازمند به روزرسانی است. در این راستا با استفاده از حقوق تطبیقی می توان نقاط ضعف و قوت حقوق داخلی را بررسی کرد و اصلاحات مورد نیاز را پیشنهاد نمود. پژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی قوانین جنگل و مرتع کشورهای ایران، فرانسه و آفریقای جنوبی در مورد اختصاص مناطقی با رژیم مدیریتی و حفاظتی خاص، در خارج از عرصه های پیش بینی شده در قوانین محیط زیست می پردازد. این پژوهش در پنج گام حقوق تطبیقی شامل: 1) انتخاب موضوع و تعیین حیطه تحقیق، 2) توصیف، 3) مقایسه، 4) تبیین و 5) ارزیابی و ارایه پیشنهادات، انجام شده است. نتایج نشان داد مناطق ویژه حفاظتی جنگلی و مرتعی عرصه های طبیعی هستند که جنگلبانان در آن جا ملاحظات حفاظتی خاصی را در ارتباط با 1) ذخایر طبیعی و زیستی، 2) میراث طبیعی و تنوع زیستی و 3) اکوسیستم های حساس و شکننده مورد توجه قرار می دهند. نتایج نشان داد آفریقای جنوبی با اعطای اختیارات ویژه به وزیر در خصوص ایجاد مناطق ویژه حفاظتی برای ذخایر طبیعی، در نظر گرفتن پیشنهادات و اعتراضات، بهره گیری از توصیه های علمی در تعیین حداقل مساحت مورد نیاز این مناطق و لحاظ کردن شاخص ها، معیارها و استانداردهای ضروری پیشرفته ترین قوانین را دارد. در پایان پیشنهادهای قانونی لازم به منظور ایجاد این مناطق در عرصه های تحت مدیریت سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ارایه شده است.