شناسایی پیشران های تقویت کننده ی طب سنتی ایرانی در افق ده ساله؛ با مروری انتقادی بر روند طب سنتی ایران

ایران با برخورداری از یک تاریخ ریشه دار و کهن و جایگاه فرهنگی غنی و بی همتا در جهان و ملتی ریشه دار و اصیل، پس از ورود اسلام وارد دوره ای از شکوفایی و جهش های شگرف و بی سابقه در حوزه های مختلف علمی از جمله ریاضیات، نجوم، فلسفه و حکمت و مهندسی شد. یکی از این عرصه های بی بدیل حوزه ی پزشکی یا طب بوده است. ریشه های عمیق طب سنتی ایرانی آن چنان مستحکم است که حتی با ورود ایران به دوره ی طب مدرن همچنان تا به امروز به حیات و بقای خود ادامه داده است. اما دوام و بقا و تقویت روند تکاملی این حوزه با وجود چالش های پیش رو و کنونی بی تردید در گرو تقویت عوامل و نیروهایی است که در ادبیات آینده پژوهی با عنوان نیروهای پیشران اطلاق می شوند. بر این اساس این سوال پیش روی محققین قرار می گیرد که پیشران های تقویت کننده ی طب سنتی در افق ده ساله چیست؟. در این پژوهش که یک پژوهش کیفی در حوزه ی طب سنتی و آینده پژوهی است با تمرکز بر مفهوم پیشران ها و با رویکرد خبرگانی و با استفاده از روش روش دلفی بلادرنگ، تلاش شده است تا پیشران های موثر و تقویت کننده ی طب سنتی با رویکرد اکتشافی شناسایی شوند. بر اساس یافته های این پژوهش، پیشران های موثر و تقویت کننده ی طب سنتی ایرانی در شش طبقه ی اجتماعی-فرهنگی، فناوری، حقوقی و قانونی، زیست محیطی، اقتصادی و سیاسی قرار می گیرند.