ارائه مدل مفهومی پشتیبانی نظام اطلاعاتی از به کارگیری تاکتیک های جست وجوی کاربران بر اساس شناسایی موقعیت های نیازمند پشتیبانی

شناسایی موقعیت های نیازمند پشتیبانی نظام اطلاعاتی از بکارگیری تاکتیک های جستجوی کاربران و پیشنهاد ویژگی هایی در نظام اطلاعاتی به منظور بهبود جستجو از اهمیت ویژه ای برخوردار است. هدف پژوهش حاضر شناسایی موقعیت های نیازمند پشتیبانی نظام اطلاعاتی از به کارگیری تاکتیک های جستجوی کاربران و ارایه مدل مفهومی پژوهش در قالب  چرخه جستجوی کاربران است. روش پژوهش حاضر دارای رویکرد ترکیبی است که بر اساس داده های کمی و کیفی گردآوری شده است. داده های کمی از طریق داده های برگرفته شده از پرسشنامه، و اطلاعات اخذ شده از پروتکل بلنداندیشی برگرفته از نرم افزار مورایه، داده های کیفی را تشکیل می دهند. با توجه به معیارهای ورود به پژوهش، نمونه پژوهش 35 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی (دانشجویان دکتری و دانشجویان ترم آخر کارشناسی ارشد) از دو حوزه علوم انسانی و فنی و مهندسی شهر تهران انتخاب شدند. ابزار پرسشنامه با 17 گویه برای سنجش قضاوت کاربران در خصوص میزان اهمیت مولفه های موثر در پشتیبانی نظام اطلاعاتی از به کارگیری تاکتیک های جست وجو به کار رفت. همچنین 4 وظیفه و سناریوی جستجو بر اساس طرح طبقه بندی شناختی آندرسون و کراسوول تدوین و به منظور انجام جستجو در اختیار جست وجوگران قرار گرفت. اطلاعات برگرفته از نرم افزار مورایه که شامل جست وجو در اختیار جست وجوگران قرار گرفت. اطلاعات برگرفته از نرم افزار مورایه که شامل داده های حاصل از پروتکل بلنداندیشی به دو شیوه همزمان و گذشته نگر بود، برای شناسایی مقوله ها و زیرمقوله ها و مفاهیم استفاده شد. نتایج نشان داد بیشترین موقعیت نیازمند پشتیبانی از دیدگاه جست وجوگران در مرحله به کارگیری تاکتیک ایجاد و اصلاح پرسش اولیه، پشتیبانی از تاکتیک ارزیابی نتایج و ارزیابی موردهای اطلاعاتی قرار دارد. تحلیل محتوای کیفی داده های برگرفته از پروتکل بلنداندیشی گذشته نگر که در قالب مفاهیم استخراج شد، نشان داد که جست وجوگران نیازمند کمک نظام اطلاعاتی در مراحل مختلف جست وجو هستند. کمک در انتخاب کلیدواژه های مناسب برای جست وجو، ارایه لینک منابع مرجع الکترونیکی (همچون اصطلاح نامه های برخط و دایره‎ المعارف ها) برای تعیین حدود و ثغور موضوع، پیشنهاد استفاده از عملگرها از سوی نظام اطلاعاتی، پیشنهاد معادل ها و مترادف های کلیدواژه ها، پشتیبانی در شناسایی اعتبار نتایج بازیابی شده، ارایه نتایج به صورت دسته بندی و خوشه بندی شده، نشان دادن محدوده موضوعات و روابط حاکم بر موضوعات جهت آشنا شدن با دامنه آن ها، رنگی و برجسته کردن اطلاعات مرتبط در متن بازیابی شده، مشخص کردن زیربخش ها و زیرمجموعه های محتوا، آشنا کردن کاربر با قابلیت های موتورهای جست وجو و طراحی رابط کاربر برای ثبت نظرات دیگر جست وجوگران در خصوص عبارت های جست وجو جهت کمک به جست وجوگران مبتدی کمک کننده خواهد بود. در نهایت مدل مفهومی پژوهش ارایه شده است. باتوجه به مطالعات اندک در حوزه پشتیبانی نظام اطلاعاتی از بکارگیری تاکتیک های جست وجو، یافته های این پژوهش در روشن ساختن آن چه در فرایند جست وجو روی می دهد و موقعیت هایی که کاربر نیازمند پشتیبانی از سوی نظام اطلاعاتی است، کمک کننده بوده و برای طراحان پایگاه های اطلاعاتی اطلاعات مفیدی در اختیار قرار می دهد.