ساختار چین خورده تداخلی آچانی و گروه دایک های خطی مرتبط با آن: روش نوینی برای آزمایش خمش های اروکلاینی؛ شمال قاین-شرق ایران

در مجاورت مرز شمالی بلوک لوت و پهنه جوشخورده سیستان، توالی آتشفشانی-رسوبی پالیوسن-ایوسن در شمال قاین یک الگوی تداخلی چین خوردگی نشان می دهد. ساختارهای هلالی شکل شاهدی بر الگوی تداخلی تیپ 2 هستند. سطح محوری کلان چین های نسل اول امتداد کلی شرقی-غربی دارند، اما خمیدگی های آشکاری به سمت شمال و جنوب در آن ها بارز است. گروه دایک های خطی با ترکیب دیوریت و آندزیت با الگویی شعاعی درون واحدهای آتشفشانی-رسوبی پالیوژن نفوذ کرده اند بطوریکه سطح محوری چین های نسل اول را قطع نموده اند و خود از نسل دوم چین خوردگی اثر پذیرفته اند. در این تحقیق تغییر روند دایک ها در تبعیت از این خمش ها معنی دار در نظر گرفته شده و علت آن مورد بحث قرار گرفته است. به منظور تعیین سن این حادثه تکتونوماگمایی، سن سنجی دایک ها به روش 207Pb/235U کانی زیرکن انجام گرفته و سن سردشدگی در حدود 40 میلیون سال تعیین شده است. تبعیت نسبی امتداد این دایک ها همگام با خمیدگی سطح محوری نسل اول چین خوردگی (در اثر عملکرد حادثه دوم چین خوردگی) الگوی شعاعی با دامنه گشودگی 30 درجه به این دایک ها بخشیده است. این واقعیت ممکن است بیانگر همزمانی نفوذ و سردشدگی دایک ها با وقوع نسل دوم چین خوردگی باشد. انطباق قابل قبول زاویه انحراف دایک ها نسبت به زاویه خمش سطح محوری چین های نسل اول بر روی نمودارهای رگرسیون خطی می تواند روش نوینی برای آزمایش صحت خمش ساختارهایی باشد که از ابتدا خطی بوده اند. آنالیز های ساختاری ما در منطقه قاین بیان می دارد که ساختار آچانی مثال بارزی از خمش بزرگتر اروکلاینی در منطقه، در ایوسن، همزمان با شکلگیری اروکلاین شرق ایران بوده است.