بررسی جنس فرفیون و اهمیت گونه های آن در ایران با تاکید بر تنوع زیستی و جایگاه حفاظتی آن ها در ایران

فرفیون با بیش از 2000 گونه به عنوان دومین ابرجنس گیاهی در سرتاسر خشکی های کره زمین به غیر از مناطق قطبی پراکنش دارد. ایران با چهار زیرجنس، 19 بخش، سه زیربخش و 93 گونه یکی از مراکز تنوع زیستی و پس از ترکیه غنی ترین کشور در منطقه غرب آسیا برای این جنس محسوب می شود. همچنین، ایران با 21 گونه انحصاری و 33 گونه نیمه انحصاری بیشترین تعداد گونه های انحصاری را در منطقه در خود جای داده است. بالاترین تنوع گونه ای این جنس در ایران به ترتیب در استان های مازندران (30 گونه)، خراسان (27 گونه)، البرز و آذربایجان شرقی (هر یک با 26 گونه) می باشد. کم ترین تنوع گونه ای این جنس به ترتیب در استان های قم (شش گونه) و بوشهر (هشت گونه) می باشد. بیشترین تنوع گونه های انحصاری به ترتیب در استان های اصفهان و فارس با هشت و هفت گونه و سپس کرمان، خراسان و مازندران هر یک با پنج گونه مشاهده شده در حالی که در دو استان قم و کرمانشاه، گونه انحصاری گزارش نشده است. ارزیابی جایگاه حفاظتی 60 گونه انحصاری، نیمه انحصاری و کمیاب در سطح کشور، 30 گونه در رتبه حداقل نگرانی (LC)، سه گونه در مرتبه نزدیک تهدید (NT)، نه گونه در مرتبه آسیب پذیر (VU)، نه گونه در جایگاه خطر انقراض (EN) و نه گونه در بحران انقراض (CR) را نشان داد.