عوامل موثر بر تمایل کشاورزان گوجه فرنگی کار به استفاده از عملیات خوب کشاورزی ایران (GAP) در شمال غرب ایران

اجرای استانداردهای ایران گپ (Iran GAPs) در گوجه‏فرنگی، می‏تواند تاثیر بسیار مهمی در کاهش آلاینده‎های فیزیکی، شیمیایی و میکروبیولوژی برای دستیابی به یک محصول سالم و ایمن گردد. بنابراین، مطالعه حاضر عوامل تاثیرگذار بر تمایل کشاورزان به استفاده از Iran GAPs را در مرحله عملیات تولید گوجه‏فرنگی در استان اردبیل (ایران) بررسی می‏کند. به روش نمونه‏گیری چندمرحله‏ای تصادفی و با کمک جدول بارتلت و همکاران، 310 کشاورز گوجه فرنگی کار از سه شهرستان پارس‏آباد (165 نفر)، کوثر (82 نفر) و بیله‏سوار (63 نفر) انتخاب شدند. استانداردهای Iran GAPs، مطابق فهرست استانداردهای سازمان ملی استاندارد ایران در گوجه فرنگی گردآوری شد. نتایج نشان داد غالب کشاورزان (3/61 درصد) در سطح پایینی از تمایل به بکارگیری استانداردهای Iran GAPs در مرحله تولید گوجه فرنگی قرار دارند. در این زمینه، فعالیت‏های استفاده حداقل سموم شیمیایی، استفاده از تجهیزات حفاظت فردی و همچنین عدم استفاده از قوطی و مخازن خالی آفت‏کش‏ها و کودها و دفع ایمن آن‏ها در اولویت‏های آخر کشاورزان قرار داشت. همچنین مهم‏ترین متغیرهای متمایزکننده گروه های کشاورزان به ترتیب شامل مشاهده‏پذیری (271/0)، شرکت در دوره‏های آموزشی (269/0)، پیچیدگی (219/0)، اندازه مزرعه (198/0) و مزیت نسبی (178/0) بدست آمد. تاسیس واحد بازاریابی و فروش در مراکز جهادکشاورزی شهرستان های مورد مطالعه، برگزاری برنامه‏های "روزمزرعه" و بازدید کشاورزان از مزارع موفق و ایجاد بانک بذر (Seed Bank) برای گوجه فرنگی می‏تواند بر تمایل کشاورزان به استفاده از Iran GAPs بیفزاید.