پیامبری و گزینش الهی

دیدگاه رسمی و رایج پیروان ادیان آسمانی و عموم مسلمانان این است که نبوت نهادی الهی است و پیامبران انسان‏هایی برگزیده از جانب خداوند سبحان بوده‏اند تا پیام‎های الهی را به بشر ابلاغ کنند، و برای تحقق یافتن آنها که تضمین کننده سعادت و رستگاری بشر است، همه تدابیر علمی و عملی را بکار بندند. این نظریه مورد نقد واقع شده، و گفته شده است: پیامبری، گزینش خداوند از سوی پیامبر است، یعنی پیام‏های پیامبر برای مردم، برساخته ذهن و شخصیت پیامبر است. او که خدا را برای معرفت و عبادت برگزیده و سیر و سلوک خداپسندانه داشته است، در مکان و زمانی که شرایط برای اعلان پیامبری و تاسیس دین فراهم بوده است، با قصد و نیت الهی به انجام این مهم اقدام کرده است، وهرگاه چنین شرایطی فراهم نبوده است، از اعلان پیامبری و تاسیس دین صرف‎نظر کرده است، و همین، راز عمومیت نداشتن نبوت در همه مکان‎ها و زمان‏هاست. اما بر اساس دیدگاه رایج، فراگیر نبودن نبوت توجیه‏ناپذیر است، زیرا مقتضای هدایت‎گری الهی، فراگیر بودن هدایت از طریق نبوت است. در این نوشتار، با تبیین روش درست پژوهش درباره نبوت، و با بهره‎گیری از دلایل عقلی و نقلی استوار، درستی دیدگاه رایج تایید، و نادرستی دیدگاه مزبور اثبات شده است.