تحلیل رخساره ها، محیط رسوبی، و ژئوشیمی مغزه های رسوبی واقع در سواحل جنوبی دریای خزر، شرق استان مازندران

دریای خزر بزرگ ترین توده آبی محصور در خشکی است که از حدود سه میلیون سال پیش از دریاهای جهان جدا شد. مغزه‏های مورد مطالعه در بخش‏های شرقی بابلسر، شمال شرقی جویبار، و شرق زاغمرز در سواحل جنوبی دریای خزر واقع شده است. این پژوهش با هدف تفکیک و بررسی رخساره‏ها و محیط رسوبی و نیز ژیوشیمی عناصر با مطالعه مغزه‏های رسوبی انجام شد. طی بررسی‏های میدانی سه مغزه BAG و AZD و AM با تناوبی از رسوبات آواری ریز تا متوسط دانه به ترتیب با عمق‏های تقریبی 700 و 500 و 900 سانتی‏متری انتخاب شدند. در مجموع 92 نمونه برای مطالعات رسوب‏شناسی (46 نمونه) و ژیوشیمی (46 نمونه) مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. دانه‏بندی رسوبات درشت و ریز دانه به ترتیب با الک مرطوب و لیزری صورت پذیرفت. تحلیل ژیوشیمی عناصر اصلی و فرعی رسوبات نیز با استفاده از ICP-OES انجام شد. بر اساس مطالعات رسوب‏شناسی و بافتی، رخساره‏های گل ماسه‏ای قهوه‏ای، ماسه‏ای تا ماسه‏گلی خاکستری، و گلی تا رس سیلتی ماسه‏ای سیاه شناسایی شدند. در توالی مغزه‏ای نسبت‏های عنصری Ti/Al و Fe/Al در افق‏های رسوبی دانه ‏ریز و Si/Al و Zr/Al در افق‏های رسوبی دانه درشت هماهنگی و انطباق خوبی نشان می‏دهند که به ترتیب حاکی از کاهش و افزایش انرژی محیطی است. همچنین انطباق قوی بین Ca و Sr در برخی افق‏های مغزه‏ها حاکی از رسوب گذاری کانی‏های کربناته در درون دریا یا دریاچه به صورت زیستی است.