بررسی کاربرد و ارزش راهبردهای ارزش یابی تکوینی از منظر مدرسان زبان فارسی به غیرفارسی زبانان در کلاس های چند فرهنگی

اجرای ارزش یابی ‏تکوینی عاملی مهم در کنترل کیفیت روش‏ تدریس‏ مدرسان در کلاس‏های چندفرهنگی به شمار ‏می رود. اگرچه تحقیقات متعددی در حوزه ارزش یابی تکوینی و راهبردهای مورداستفاده مدرسان زبان‏ انگلیسی انجام ‏شده است، درمورد مدرسان آموزش زبان ‏فارسی به فارسی‏آموزان خارجی تحقیقات اندک است. پژوهش حاضر با تمرکز بر سه هدف ازجمله شناسایی پرکاربردترین و ارزشمندترین راهبردهای ارزش یابی تکوینی در محیط چندفرهنگی کلاس‏های آموزش زبان‏ فارسی و سنجش میزان هم بستگی ارزش و کاربرد راهبردهای ارزش یابی تکوینی با سطح آموزشی مدرسان آموزش زبان‏ فارسی به‏ غیرفارسی‏زبانان انجام گرفته است. بدین منظور، 3 مدرس آموزش زبان‏ فارسی از سه سطح مقدماتی، میانی و پیشرفته در مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‏زبانان دانشگاه علامه طباطبایی به سوالات پرسش نامه راهبردهای ارزش یابی تکوینی (Jett, 2009) پاسخ‏ دادند. همچنین برای ارایه نتایج قابل اعتمادتر، داده‏هایی براساس فهرست وارسی مشاهدات ‏کلاسی (Jett, 2009; Stevens, 2012) و مصاحبه نیمه‏‏ ساختاریافته گردآوری ‏شد. از نرم‏افزار اس.پی.اس.اس. نسخه 25 برای تحلیل داده‏های کمی و انجام آزمون هم بستگی پیرسون، و جهت بررسی داده‏های مصاحبه از [1]شاخص‏های توصیفی و تحلیل مضمونی استفاده ‏شد. ترکیب یافته های ‏کمی و کیفی‏ حاصل از این پژوهش گویای این است که از دیدگاه مدرسان آموزش زبان‏ فارسی در هر سه سطح مقدماتی، میانی، و پیشرفته پرکاربردترین راهبرد، ارزش یابی خود/ همتاست و بیشترین ارزش نیز به ارزش یابی خود/همتا و مشارکت زبان آموزان در روند یادگیری‏ خود اختصاص ‏دارد. اگرچه براساس نتایج مشاهدات ‏کلاسی، عملکرد مدرسان در کلاس‏های چندفرهنگی‏شان درمورد راهبردهای ارزش یابی ‏تکوینی تا حدودی متفاوت بود، هم بستگی معناداری بین سطح آموزشی مدرسان و میزان کاربرد و ارزش راهبردهای ارزش یابی ‏تکوینی وجود داشت. نتایج این پژوهش می تواند در بالا بردن سطح دانش وآگاهی مدرسان و طراحان دوره های تربیت مدرس زبان فارسی به‏ غیرفارسی‏زبانان در ارایه ارزش یابی کلاس محور با استفاده از راهبردهای موثر ارزش یابی تکوینی در محیط های چندفرهنگی کمک کند.