ارتباط میزان انتشار دارواش با عوامل رویشگاهی و ویژگی های ساختاری در جنگل های زاگرس (مطالعه موردی: جنگل های قلاجه، استان کرمانشاه)

گیاه نیمه انگل دارواش موخور یکی از عوامل مضر و آسیب زننده به جنگل های زاگرس است. برای بررسی عوامل موثر در میزان آلودگی درختان به دارواش، این پژوهش در جنگل های قلاجه گیلان غرب، در استان کرمانشاه انجام گردید. به منظور انجام این مطالعه با استفاده از روش آماربرداری درخت به درخت تمامی درختان آلوده بررسی گردید. خصوصیات رویشگاهی شامل شیب، ارتفاع از سطح دریا و جهت جغرافیایی و نیز ویژگیهای درختان میزبان شامل نوع گونه، قطر برابر سینه، ارتفاع درخت و سطح تاج ثبت شد. بررسی فراوانی آلودگی به دارواش به روش رتبه دهی در سه قسمت تاج انجام گردید.  نتایج نشان داد که در بین انواع گونه های درختی، بلوط ایرانی به تنهایی4/80 درصد درختان منطقه را شامل می شود. وضعیت آلودگی درختان به دارواش نشان داد که بیشترین میزان آلودگی مربوط به گونه ی بلوط ایرانی (9/91 درصد) است. نتایج آزمون تجزیه واریانس نشان داد که بین فراوانی آلودگی به دارواش در طبقات قطر برابر سینه، ارتفاع و سطح تاج درختان اختلاف معنی دار در سطح پنج درصد وجود دارد. به طورکلی، درختان طبقه قطری60 و 65 سانتی متری، با ارتفاع بیش از 15 متر و مساحت تاج پوشش بیش از نه متر مربع، دارای بیشترین مقدار آلودگی به دارواش بودند. در بین عوامل فیزیوگرافیک موجود در رویشگاه مورد مطالعه بیشترین تاثیر بر روی فراوانی درختان آلوده به دارواش مربوط به فاکتور ارتفاع از سطح دریا است. با افزایش مقدار مشخصه های کمی درختان (قطر، ارتفاع و مساحت تاج)، فراوانی آلودگی افزایش می یابد. پیشنهاد می شود برای کنترل و مقابله با توسعه و انتشار دارواش در وضعیت رویشگاهی مختلف از قبیل شیب، ارتفاع و جهت جغرافیایی، توده های دو آشکوبه و کهن سال دارای درختان با ابعاد بزرگ تر در اولویت قرار گیرد.