بررسی تاثیر کاربرد کودهای زیستی بر رشد گیاه گازانیا (Gazania rigens L.)

سابقه و هدف:

 امروزه ، کودها یکی از عوامل موثر بر عملکرد گیاهان هستند ، اما استفاده زیاد از آنها ، به ویژه اگر با روش های مدیریت نامناسب مانند سوزاندن بقایای گیاهان ترکیب شود ، مواد آلی خاک را به شدت کاهش می دهد. همچنین استفاده طولانی مدت از کودهای شیمیایی منجر به شستشو و آلودگی آب های زیرزمینی می شود. استفاده از کودهای زیستی برای کاهش استفاده از کودهای شیمیایی و افزایش بازده محصول ، یک استراتژی مهم برای حرکت به سمت کشاورزی پایدار است. تاکنون هیچ تحقیقی در مورد تاثیر ورمی کمپوست و ورمی واش بر رشد و نمو گیاه گازانیا انجام نشده است. بنابراین مطالعه حاضر به منظور بررسی اثرات ورمی کمپوست و ورمی واش بر رشد و نمو گیاه گازانیا انجام شد.

به منظور بررسی تاثیر کودهای زیستی بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گل گازانیا آزمایشی در سال 1397 در گلخانه گروه زراعت دانشگاه تهران در کرج انجام شد. ورمی کمپوست در 4 سطح (شاهد، 20، 40 و 60 درصد حجمی بستر کشت) و ورمی واش در 4 سطح (شاهد، 50، 100 و 200 میلی گرم در لیتر) به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی استفاده شدند. صفات ارتفاع بوته، تعداد گل، قطر گل، حجم ریشه، وزن تر و خشک اندام هوایی، وزن تر و خشک ریشه، مقدار کلروفیل، میزان قند محلول، غلظت عناصر پتاسیم، نیتروژن و فسفر برگ مورد بررسی قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار SAS نسخه 9.1 و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون چند دامنه دانکن در سطح احتمال 5٪ انجام شد.

تیمارهای ورمی کمپوست و ورمی واش اثرات چشمگیری بر خصوصیات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه گازانیا داشتند. اثر متقابل ورمی کمپوست و ورمی واش برای همه صفات مورد مطالعه به جز غلظت فسفر معنی دار بود. بیشترین تعداد گل (10 گل) در تیمار 60٪ ورمی کمپوست و ورمیواش با میزان 100 میلی گرم در لیتر مشاهده شد. از نظر تعداد و قطر گل بین 40 تا 60 درصد حجم ورمی کمپوست و همچنین بین 100 تا 200 میلی گرم در لیتر ورمی واش تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بنابراین ، افزایش مقدار ورمی کمپوست و ورمی واش تا حدی باعث افزایش خصوصیات تولید مثل گیاه می شود و بالاتر از آن حتی می تواند صفات مربوطه را کاهش دهد. با افزایش حجم ورمی کمپوست از 20٪ به 40٪ ، حجم ریشه گلهای گل آفریقایی به طور قابل توجهی تغییر کرد. وزن تازه و خشک شاخه ها نیز پاسخی مشابه به تیمارهای ورمی کمپوست و ورمی واش نشان داد. با افزایش حجم ورمی کمپوست از 20 به 40٪ ، قند محلول به طور قابل توجهی در گیاه گازانیا افزایش می یابد. ورمی کمپوست و ورمی واش باعث افزایش کلروفیل در گازانیا شدند. بیشترین مقدار کلروفیل b در تیمار ورمی کمپوست با حجم 60٪ و 50 میلی گرم در لیتر ورمی واش مشاهده شد.

بر اساس نتایج آزمایش ، ورمی کمپوست و ورمی واش ، با جذب مواد مغذی موثر و جذب و ذخیره سازی آب زیاد ، صفات تولیدمثل گیاه گازانیا را افزایش داد.اثر تیمار ورمی کمپوست بر صفات مورد بررسی گازانیا بیشتر از تیمار ورمی واش بود.تیمار 40 درصد حجمی ورمی کمپوست و 200 میلی گرم در لیتر ورمی واش مناسب ترین تیمار جهت بهبود رشد گیاه گازانیا بود.