بررسی انتقادی موانع همگرایی در یک قرن اخیر جهان اسلام

واگرایی و تفرقه یکی از مسایل مهم جهان اسلام در دوره معاصر به حساب می آید. از منظر روش جستاری اسپریگنز، آینده همگرایی اسلامی مستلزم آن است که مسلمانان باید وضعیت موجود را ابتدا فهم نموده و با شناسایی علل و موانع به سمت وضعیت مطلوب عبور کنند. هدف این تحقیق پاسخ به این پرسش است که علل و موانع شکل گیری همگرایی در جهان اسلام چیست؟ نتیجه پژوهش نشان می دهد که وضعیت موجود جهت گیری زیادی به سمت همگرایی ندارد و باید شکل گیری همگرایی را به عنوان مسیر جامعه مطلوب و آرمانی یعنی شکل گیری امت اسلامی هموار نماییم زیرا راه امت اسلامی از مسیر همگرایی اسلامی می گذرد. با مطالعه و بررسی به این نتیجه می رسیم که بلندپروازی و آرمان گرایی، نادیده گرفتن مقدمات و زمینه های لازم همگرایی، عدم آمادگی روانی برای همگرایی به ویژه در سطح حاکمان، ساختارهای ضعیف اقتصادی، سیاسی شدن زودرس فرایند همگرایی همراه با تفاوت در ساختارهای سیاسی و اجتماعی، رفتار متناقض رهبران سیاسی، نگاه برون منطقه ای در سیاسیت، امنیت و اقتصاد و ابزار قرار گرفتن در دست قدرت قدرت های استعماری و استکباری و نفوذ و سیاست های تفرقه افکنانه آنان، از عوامل و موانع مهم شکل گیری همگرایی در جهان اسلام به شمار می آیند که موانع فوق موجب ناکام ماندن ایده همگرایی در جهان اسلام گردیده است.