اثربخشی برنامه پرورش تفکر مبتنی بر خودآگاهی انتقادی بر سرزندگی تحصیلی و سبک های اسناد دانش آموزان

هدف:

 تفسیر منطقی و واقع بینانه نسبت به تجارب تحصیلی در انگیزش و کنش تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار است. هدف پژوهش حاضر اجرای برنامه پرورش تفکر مبتنی بر خودآگاهی انتقادی بروکفیلد و بررسی اثربخشی آن بر سال آخر سرزندگی تحصیلی و سبک های اسناد دانش آموزان می باشد. 

روش:

پژوهش به روش نیمه آزمایشی با طرح گروه کنترل نابرابر اجرا گردید. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر مشغول به تحصیل در دوره متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی 99-98 بودند که از بین آن‎ها 30 نفر به صورت نمونه‎ در دسترس از یکی از مدارس دولتی انتخاب گردیده و به تصادف در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. جهت گردآوری داده ها در این پژوهش از پرسشنامه سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391) و پرسشنامه سبک های اسنادی سلیگمن و همکاران (ASQ) استفاده شد و از شرکت کنندگان هر دو گروه آزمایش و کنترل پیش آزمون و پس آزمون به عمل آمد. برنامه اجرایی به مدت 11 جلسه آموزش گروهی 60 دقیقه‎ای برای گروه آزمایش اجرا شد اما گروه گواه، آموزشی دریافت نکرد. جهت تحلیل داده‏ها از تحلیل کوواریانس تک متغیره استفاده شد.

یافته ها نشان دادند که اجرای برنامه پرورش تفکر مبتنی بر خودآگاهی انتقادی موجب ارتقای سرزندگی تحصیلی در دانش آموزان شده است. همچنین این برنامه منجر به برتری معنادار تایید گروه آزمایشی نسبت به گروه گواه در سبک اسناد مثبت شده و معناداری کاهش سبک های اسنادی منفی نیز تایید گردید.

نتیجه پژوهش تایید کننده اثربخشی پرورش تفکر مبتنی بر خودآگاهی انتقادی در اصلاح سبک اسنادی دانش آموزان بوده و قادر است دانش آموزان را در تنظیم هیجان منفی تحصیلی خودیاری نماید و منجر به بهبود سرزندگی تحصیلی شود؛ بنابراین این برنامه می تواند به عنوان الگویی ثمربخش در پرورش تفکر دانش آموزان مورداستفاده قرار بگیرد.