مسئولیت مدنی دولت در خسارات ناشی از بیماری کرونا در برابر شهروندان در حقوق ایران و فقه امامیه

یکی از اهداف علم حقوق آن است که خود را با پیدایش مسایل جدید تطبیق دهد. در این نوشته، تاثیرپذیری حقوق از بیماری همه گیر کرونا بررسی شده است. در شرایطی که خسارات حاصل از کرونا تقصیر شخص خاصی نیست و به ظاهر نمی توان کسی را مسیول دانست، مهم است که راهکاری برای جبران آن یافت. چه بسا ارکان مسیولیت مدنی و قوانین مسیولیت مدنی ایران مبتنی بر تقصیر و ارکان سه گانه آن شخص خاصی را مسیول جبران خسارات ناشی از این بیماری نداند. در مقاله حاضر به روش کتابخانه ای، برای جبران ضرر توسط دولت به نفع شهروندان در حقوق ایران اعم از قوانین موضوعه، نظریات پذیرفته شده و نگاهی مختصر به فقه، مسیولیت مدنی دولت در برابر کرونا بررسی شده است. ابتدا به گزارش شیوع و منشا بیماری کرونا، سپس به مفهوم دولت و در ادامه به تحلیل مسیولیت مدنی در حقوق ایران و نظریات نوین مسیولیت مدنی که تقصیر در آن حذف گردیده یا فرض گرفته شده است مانند نظریه خطر، نظریه تساوی شهروندان در تحمل ضرر، نظریه تضمین حق، نظریه دولت بیمه گر، نظریه دولت رفاه پرداخته شده است که با تحلیل ارکان مسیولیت مدنی در ایران ترکیبی از چند نظریه برای اجبار دولت به جبران برگزیده شده است.