سنجش فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و استرس اکسیداتیو در بیماران دیابت تیپ 2 و ارتباط آن ها با سطح سرمی گلوکز و پارامترهای لیپیدی خون (مطالعه ی مورد-شاهدی)

دیابت به عنوان شایع ترین اختلال متابولیت شیوع گسترده ای را در چند دهه اخیر داشته است. استرس اکسیداتیو و عوامل مربوط به آن نقش مهمی در شروع و ایجاد عوارض دیابتی دارند. در این مطالعه فعالیت گلوتاتیون پراکسیداز و میزان شاخص های استرس اکسیداتیو در پلاسمای بیماران دیابت تیپ 2 و همبستگی آن ها با سطح خونی گلوکز و پارامترهای لیپیدی ارزیابی شد.

این مطالعه از نوع موردی- شاهدی بود. 50 فرد سالم (نفر (24 مرد و 26 زن) و 50 فرد دیابتی (نفر (25 مرد و 25 زن) به طور تصادفی انتخاب شدند. پس از 12 ساعت ناشتا، نمونه های خون گرفته شد و سرم جدا شد. میزان سطح سرمی قند ناشتا، پروفایل لیپیدی، پراکسیداسیون لیپیدی، وضعیت آنتی اکسیدانی تام و فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز توسط پروتکل های مربوطه اندازه گیری شد. با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 تمام اطلاعات تجزیه وتحلیل شد. سطح معنی داری p ≤0.05 در نظر گرفته شد.

یافته ها: 

فعالیت سرمی آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز  و ظرفیت آنتی اکسیدانی تام در گروه بیمار کاهش معناداری در مقایسه با گروه شاهد داشت. سطح سرمی مالون دآلدهید، FBS، TG، VLDL-C و HbA1c در گروه بیمار افزایش معناداری نسبت به گروه کنترل داشت. آنالیز آماری ارتباط معنادار و مستقیمی بین فعالیت آنزیمی گلوتاتیون پراکسیداز و سطوح  TAC و HDL-C و ارتباط معکوس و معناداری بین فعالیت آنزیمی گلوتاتیون پراکسیداز با میزان سرمی MDA، HbA1C و FBS را نشان داد. همچنین نشان داده شد که ارتباط معنادار و مستقیمی بین غلظت سرمی MDA و سطوح HbA1C، TG، FBS و VLDL-C وجود داشت. این در حالی بود که ارتباط معنادار و معکوسی بین غلظت سرمی TAC و سطوح HbA1C، TG، FBS و VLDL-C مشاهده شد.

بحث و نتیجه گیری:

 استرس اکسیداتیو عامل مهمی در ایجاد دیابت و پیشرفت عوارض آن است، به طوری که کاهش سطح عوامل آنتی اکسیدانی و افزایش سطح اکسیدان ها رابطه بسیار نزدیکی با اختلالت متابولیسمی کربوهیدرات ها و لیپیدها دارد.